زمان گذشت و ساعت چهار بار نواخت. . . .

زنی که زیادی صادق بود

گفت‌وگو با ژوستین تری‌یه، کارگردان «آناتومی یک سقوط»

الکساندرا شوارتز

بازدیدها: 684 آناتومی یک سقوط فیلم فوق‌العاده و تازه‌ی ژوستین تری‌یه، کارگردان فرانسوی، با یک مصاحبه آغاز می‌شود. زنی در ویلایی واقع در دامنه‌های آلپ در فرانسه از راه می‌رسد برای مصاحبه با ساندرا وویتر (ساندرا هولر)، رمان‌نویسی که با شوهرش، ساموئل (ساموئل تس) و پسر نوجوان‌شان، دانیل (میلو ماشادو گرانر) زندگی می‌کند. زمستان است، اما فضای داخل ساختمان گرم است؛ ساندرا آرام،…
ادامه مطلب

جشن‌های پیش از سوگواری

فیلم‌هایی در جشنواره فیلم تورنتو ۲۰۲۳ -TIFF

صفی یزدانیان

بازدیدها: 645 نتیجه‌ی فیلم دیدن در جشنواره‌ها این می‌شود که بعدش که برمی‌گردی انگار فقط یک فیلم دیده‌ای. این برای کسی که چند سالی‌ست  فکر می‌کند هر فیلمی در عین حال فیلم دیگری هم هست، و فیلم‌ها به هم راه دارند، فرآیند بدی نیست. و وقتی آن کس خودش را منتقد سینما نداند کارش حتی آسان‌تر می‌شود چون خودش را در مقام کسی…
ادامه مطلب

رٌزباد در بایگانی خوا‌ب‌ها

سریال «جانشینی» و وجدانِ شکسپیری

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1005 فرانسوی‌ها می‌گویند: «بعد از هامفری بوگارت نباید بارانی پوشید.» منظورشان هم طبعا کاراکترهای بوگارت در فیلم‌هاست، مثل ریکِ کازابلانکا یا فیلیپ مارلوی خوابِ‌ گران یا سم اسپیدِ شاهین مالت. بر کسی پوشیده نیست که آن لباس نهایی که شخصیتِ فیلم به تن دارد معمولا حاصل تفاهم میان سلیقه‌ی بازیگر و کارگردان و طراح لباس و فیلم‌بردار و بقیه است. اما بوگارت…
ادامه مطلب

چتر رنگی بر فراز شهر خاکستری

درباره‌ی «نگهبان شب» رضا میرکریمی

حامد ستاری

بازدیدها: 664 مهندس فرمان را می‌دهد دست رسول و گاز می‌دهد و روی تصویر (که فید می‌شود در سیاهی) می‌پرسد: «ترسو نباشی یه وقت؟» و رسول با پاسخش از همین­‌جا به جهان فیلم قدم می‌گذارد: «نه آقا برا چی؟ نمی‌ترسیم.» جهانی که با غلیظ کردن شدت رنگ زرد، در بافت تصویری‌­اش و لکه‌­های قرمز و آبی جابه‌­جا، قرار است ترسناک بودن و تلخی‌اش…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی “نگهبان شب”

گفت‌وگو با رضا میرکریمی

مجید اسلامی

بازدیدها: 352 Majid Eslami · گفت‌وگو برای سایت چهار نگهبان شب، تازه‌ترین فیلم رضا میرکریمی چند هفته‌ای‌ست در سینماها به نمایش درآمده و در میان خیل فیلم‌های سوپرمارکتی، اکران غریبانه‌ای دارد. این پادکست به گفت‌وگویم با میرکریمی اختصاص دارد.   اگر ساوندکلاد باز نشد می‌توانید پادکست را در  این‌جا گوش کنید. Majid Eslami · گفت‌وگو برای سایت چهار مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی «آتابای» (نیکی…
ادامه مطلب

آن‌ها شلیک می‌کنند!

قاتلین «کلمبو»

مجید اسلامی

بازدیدها: 408تماشای پنجاه قسمت سریال کلمبو برای من عملا چند ماه طول کشید. شاید دیدن پنجاه قسمت یک سریال دنباله‌دار چندان وقت‌گیر نباشد (می‌شود طی یکی دو هفته این تعداد قسمت را دید)، اما دیدنِ قسمت‌های هفتاد تا صد دقیقه‌ای کلمبو با داستان‌های مجزا و متکی به جزئیات مثل دیدن پنجاه فیلم سینمایی‌ست، البته فیلم‌هایی با قهرمانی ثابت و لحن یکسان و فرمت…
ادامه مطلب

گیسوی تو به رقص نزدیک‌تر است

جمهوری وایمار، سینما، و تاریخ سرخوردگی

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1281«گیسوی تو به رقص نزدیک‌تر است». این جمله‌ی مبهم را مردی به زنی می‌گوید، در فیلمی آلمانی و حتما ساخته شده پیش از دهه​‌ی ۱۹۳۰. اما من نه این‌جا نه در هیچ پانویسی نمی‌توانم اسم فیلم را ببرم، چون یادم نیست. فقط می‌دانم که سال‌ها پیش این جمله را در میان‌نویس فیلمی صامت خوانده‌ام، و در ذهنم به فارسی برگردانده‌ام و دست‌کم…
ادامه مطلب

مثل لکه‌ای جوهر روی سطحی تمیز

درباره‌ی «کلمبو»

مجید اسلامی

بازدیدها: 534 بازبینی سریال‌های دوران کودکی (بر خلاف بازبینی فیلم‌های کلاسیک) معمولا نتیجه‌ی لذت‌بخشی ندارد. کم‌تر سریال دهه‌های شصت و هفتاد میلادی هست که جذابیت خودش را حفظ کرده باشد؛ این رنگ‌باختنِ جذابیت می‌تواند دلیل تکنولوژیک داشته باشد (مثل پیشتازان فضا و سرزمین عجایب)، یا سادگی بیش از حد داستان و تاکیدهای اخلاقی (خانه‌ی کوچک و آیرونساید)، یا موضوع دمده و لحن زیادی…
ادامه مطلب

یک نفس عمیق و بعد تمام

نگاهی به سه «عنکبوت»

حامد ستاری

سارای هشت ساله، مقنعه‌ی سفید به سر، در پاسخ مازیار بهاری می‌گوید دوست دارد تصویر سعید حنایی را همه جا بکشد تا همه بفهمند مادر او فیروزه، قربانی چهاردهم سعید حنایی، بی‌گناه بوده است. ترکیب‌بندی آن‌چه تصویر می‌کند همزمان کودکانه‌ است و غریب. بالای صفحه را با میله‌های راه راه سیاه زندان پوشانده و در پایین مثلثی ساخته است میان تن بی‌جان مادرش…
ادامه مطلب

فریب راستین

داستانِ دورانِ تیره

مهسا قنبرپور

پارسال، نوروز ۱۴۰۱، آقای مجری را که در تلویزیون دیدم، فهمیدم سالْ واقعا نو شده. جدی‌جدی. وقتی با آن ترکیب شگفت‌انگیز بغض و لبخند گفت: «خیلی ببخشید. من یه‌کم پیر شدم. دست خودم نیست؛ عذرخواهی می‌کنم!»، لختی بین گریه و خنده مردد ماندم. همزمان لبخند زدم و آقای مجری مقابل دیدگانم تار شد. چه می‌دانستم آن ترکیب شگفت‌انگیز خنده‌گریه‌ی همزمان، آمده که بماند….
ادامه مطلب

اشباح زنده و سیب‌​های خیالی

درباره‌ی «واقعیت سینمایی»

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1268  شاید روزی از پاییز سال ۱۳۷۹ بود یا سالی پیش یا سالی پس از آن. من در دفتر همایون پایور نشسته بودم و قرار بود همان روزها همراه او به عنوان فیلم‌بردار و یک گروه کوچک به رشت برویم و فیلم مستندی را که می‌​خواستم از بازار رشت بسازم شروع کنیم. در زدند و یک آقای مستندساز قدیمی از دوستان همایون…
ادامه مطلب

خرده‌روایت‌هایی از جشنواره‌ کن ۷۵

آلیس در سرزمین عجایب

یحیی نطنزی

بازدیدها: 964 آلیس با صورتی آفتاب‌سوخته از دور برایم دست تکان می‌دهد. با موهایی طلایی که زیر نور پروژکتورها بیش‌ از همیشه برق می‌زنند. با لباسی مشکی که دامنش روی زمین کشیده می‌شود و هیچ شباهتی به تیپ معمولی‌ و محجوبش در روزهای دانشگاه ندارد. کفش‌های پاشنه‌بلندش را درآورده و روی آسفالت گُر گرفته‌ی بلوار کوازت پابرهنه است. جشنواره به نیمه رسیده اما…
ادامه مطلب

ویل اسمیت ضربه‌ی خیلی بدی زد

کریم عبدالجبار

بازدیدها: 8221 وقتی ویل اسمیت با عصبانیت به روی صحنه‌ی اسکار رفت و به کریس راک، بابت شوخی‌ با موی کوتاه زنش، ضربه زد، لطمه‌اش فقط به صورت راک نبود بلکه بسیار پردامنه‌تر بود. با این یک ضربه‌ی متعصبانه، او هم خشونت را ترویج داد، هم موقعیت زن‌ها را تقلیل داد، هم به صنعت سرگرمی توهین کرد، و هم کلیشه‌های مربوط به جامعه‌ی…
ادامه مطلب

شراب تابستان

درباره‌ی «جزیره برگمان» (میا هنسن‌لوو)

مجید اسلامی

بازدیدها: 804 فیلم تازه‌ی میا هنسن‌لوو شاید برای طرفداران متعصب اینگمار برگمان، کارگردان اسطوره‌ای سوئدی، تا حدی ناامیدکننده باشد. آن‌ها احتمالا انتظار داشتند در فیلمی که چنین عنوانی را یدک می‌کشد شاهد فضاهای برگمانی، تجربه‌ی برگمانی یا دست‌کم رویکرد برگمانی با مصالح داستانی باشند. جزیره برگمان اما فیلمی‌ تابستانی‌ست با رنگ‌های شاد، روابط محترمانه و پر از لبخند و آرامش و تفاهم. دست‌کم…
ادامه مطلب

ردپاهای کوچک موجودات بزرگ

درباره‌ی «مموریا» (آپیچاتْپونگ ویراستاکول)

شهریار حنیفه

بازدیدها: 401 آن‌طور که نقل است گویا اول‌بار علمی‌تخیلی‌نویسِ آمریکایی رابرت آنسون هاین‌لاین بوده که در مقاله‌ای که سال ۱۹۴۷ در The Saturday Evening Post به نگارش درآورده، از عبارت Speculative fiction استفاده کرده است؛ به انگیزه‌ی جمع‌بندی بی‌چون‌وچراترِ گونه‌ای خاص از گونه‌های قصه‌گویی، که بسیار پُرریشه است و پر دسته و پرمسئله؛ و تعریفی را مطرح کرده که تا به امروز ـ…
ادامه مطلب

پوست انداختن

درباره‌ی «پوست» (بهمن و بهرام ارک)

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 590 تماشاگر وضعیت تماشاگر پوست بی‌شباهت به مادر آراز نیست. پیرزن که عمری افسار جن‌ها را در دست داشته و چم‌وخم مراوده با آن‌ها را می‌دانسته، اکنون رکب خورده و رشته‌ی امور از دستش در رفته است. این بار جن‌ها افسار گسسته‌‌اند تا دوره‌اش کنند و بازی‌اش بدهند. پوست حتی با جدی‌ترین مخاطبانش چنین می‌کند. ای بسا تماشاگری که هم به مولفه‌های…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی «آتابای» (نیکی کریمی)

گفت‌وگوی نغمه ثمینی و مجید اسلامی

بازدیدها: 1289 «آتابای» (نیکی کریمی) از مهم‌ترین فیلم‌های این سال‌های سینمای ایران است. همزمان با اکران عمومی فیلم، این گفت‌وگوی تحلیلی را به آن اختصاص داده‌ایم. اگر ساوندکلاود باز نشد. پادکست را این‌جا گوش کنید (یا می‌توانید دانلود کنید).   chahaarpodcast10 · Naghmeh Samini & Majid Eslami about Atabai مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره ۹۸ گفت‌وگوی مجید اسلامی با رضا میرکریمی پادکست…
ادامه مطلب

ملاقات با نهنگ [۱]

به بهانه‌ی قاب‌های متغیر «تومان» (مرتضی فرشباف)

کسری کرباسی

بازدیدها: 1155  یک  قاب را می‌توان عنصری برای مرزبندی یک منطقه یا یک سطح معین دید. برای تأکید بر جایی مشخص از جهان بصری. شبیه یکجور استعاره یا صنعت ادبی.   الشاندرا آی کینتاس [۲]   جهان توئین پیکس دیوید لینچ در شروع، جهانی بود ثبت شده روی نگاتیو ۳۵ میلی‌متری، ترکیب‌بندی یا درواقع compose شده در قاب آکادمی/ مربع (۱ : ۱.۳۳)….
ادامه مطلب

قهرمانی‌ها؟… آه، اسب‌ها پیرند

درباره‌ی «قهرمان» اصغر فرهادی

مجید اسلامی

بازدیدها: 4883  قهرمان نه مثل چهارشنبه‌سوری با دقت دراماتیک مینیاتوری و موقعیت‌های عاطفی شخصیت‌هایش آدم را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نه مثل فروشنده آدم را بابت برخی لحظه‌ها و مایه‌ها حرص می‌دهد، نه مثل جدایی و درباره الی با جنبه‌های متناقض‌اش دچار دوگانگی می‌کند، و نه حتی مثل گذشته و همه می‌دانند است که ضعف‌هایش را بشود بابت دشواری پروداکشن و ناآشنایی با…
ادامه مطلب

بچه‌های گریانی که نیستند

«صحنه‌هایی از یک ازدواج»

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1273 آقا و خانم مامی‌​یا، پدر و مادر نوریکو، دونفری به گردش رفته‌اند و حالا کنار یک باغچه بیرون ساختمانی نشسته‌اند. از پیش می‌دانیم که پسرشان در جنگ گم شده است، و حالا مثل همیشه‌ی ازو مسئله‌ی خانواده ازدواج نوریکو است. آقای مامی‌یا: امروز واقعا به من خوش گذشت. خانم مامی‌یا (با دست راستش جایی را در آسمان نشان می‌دهد): نگاه کن!…
ادامه مطلب

وقت مردن نیست …

درباره‌ی حمید

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1437 تو دوست داشتی متن‌​هایت را این​‌جوری بنویسی، با خطاب به همین «تو» که گاهی واقعا کسی دیگر است، مثل شاهی که یک کتاب درباره​‌اش نوشتی و از اسم کتاب تا تمام صفحاتش با همین «تو»  از زندگی‌اش گفتی. خطاب به دیگری، حتی آن دیگری که دیگر نیست که ببیند مخاطب توست… … و هم​چنین همیشه عاشق سه نقطه گذاشتن بودی، چه…
ادامه مطلب

…و مرگ، آن درخت تناور بود*

بازخوانیِ «ناگهان درخت» در روزگار کرونا

فرزاد پورخوش‌بخت

بازدیدها: 2328 دلبستگی و انسِ نگارنده با آخرین ساخته‌ی صفی یزدانیان، جدا از انگیزه‌های سینمایی که به آن‌ها اشاره خواهم کرد، وابسته به نوعی هم‌خوانیِ فضای آن با این روزهای کرختِ کرونایی‌ست. به‌نظر می‌رسد آمیختگی حسیِ مخاطب با اتمسفر فیلم در این عصر ناخوشی، حاصلِ آمیختن ناخودآگاه دو نگاه زیبایی‌شناسی و زیست‌شناسی‌ به اثر است؛ زیستی نه از جنس یاخته‌های آسیب‌پذیرِ دنیای پزشکیِ…
ادامه مطلب

پادکستی به بهانه‌ی کتاب «عکس دسته‌جمعی با پدرخوانده»

گفت‌وگوی مجید اسلامی با صفی یزدانیان

بازدیدها: 1060     کتاب «عکس دسته‌جمعی با پدرخوانده» نوشته‌ی صفی یزدانیان یک ماهی هست توسط نشر گیل‌گمش منتشر شده و می‌توانید آن را در کتاب‌فروشی‌ها بیابید. به بهانه‌ی انتشار این کتاب، که نوشته‌ای‌ست با رویکرد کاملا شخصی به سه‌گانه‌ی کاپولا و پر از ارجاع‌هایی که به شکل تداعی‌های ادبی نوشته شده (به بسیاری فیلم‌ها و کتاب‌ها و حتی ماجراهای زندگی شخصی) با…
ادامه مطلب

اشباح مالمکروگ: اکسپرسیون سینما کجا نهفته است؟

کسری کرباسی

بازدیدها: 1157 سینما از چه راهی احساسات به ما منتقل‌ می‌کند؟ ارتباط عناصر صحنه و انتخاب‌های زیبایی‌شناسی‌اش چه‌گونه حس ما را برمی‌انگیزند؟ اگر با دیدی برسونی، نگاه‌مان را فقط به ابزارهای بیانی خود سینما محدود کنیم، کدام فیلم‌ها حسی برای بروز دادن دارند؟ کدام‌ها پیش چشم‌مان زنده‌اند و کدام‌ها مُرده؟ پاسخ به این سوال‌ گرچه بسیار فراتر از ظرفیت این ویدیوست، ولی قدم…
ادامه مطلب

کتاب سوخته‌ی پریان غمگین

درباره‌ی سریال «دوست درخشان من»

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1788                                                  استاد ما هوشنگ طاهری، یادش زنده، سر کلاس تحلیل فیلم چند بار حرف​‌هایی زد که همیشه با من ماند. بعضی حرف‌​ها خصلت ماندگاری دارند، جدا از درست یا نادرست بودن‌​شان. و حرف آقای طاهری معمولا این بود…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره فجر ۹۹

گفت‌وگوی مجید اسلامی و امیرحسین سیادت

بازدیدها: 1399  chahaarpodcast9 · پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره فجر ۹۹ برای سایت چهار در این پادکست به تحلیل فیلم‌های جشنواره فیلم فجر ۹۹ می‌پردازیم. اگر ساوندکلاد باز نشد می‌تواند این پادکست را از این‌جا دانلود کنید. مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره ۹۸ پادکست دوم درباره‌ی جشنواره فیلم فجر پادکست اول درباره‌ی جشنواره فیلم فجر یادداشت‌‌های جشنواره فجر – ۳…
ادامه مطلب

همچون در یک آینه‌ی تار

درباره‌ی کتاب «هفتادوپنج سال اول» به روایت بهمن فرمان‌آرا (محسن آزرم)

مجید اسلامی

بازدیدها: 2332 سال‌ها پیش آذر نفیسی در کلاس درس‌اش درباره‌ی ادبیات به شاگردهایش می‌گفت (نقل به مضمون): «اگر می‌خواهید بفهمید نوشته‌های داستایفسکی چرا مهم است، بروید نگاهی بیندازید به دفترچه خاطرات خودتان و ببینید حتی در نوشته‌هایی که قرار نیست کسی بخواند چه‌قدر خودتان را مظلوم و موجه نشان داده‌اید. در این نوشته‌ها همیشه دیگران‌اند که ظالم و بدعهد و نانجیب‌اند و شمایید…
ادامه مطلب

دریغا عشق که شد و باز نیامد

درباره‌ی «ناگهان درخت» (صفی یزدانیان)

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 2763 سکانس پایانی ناگهان درخت محرک اصلی این نوشته است. این پایان نه تنها هیچ نشانی از فرودِ تسکین‌دهنده‌ی سینمای بدنه ندارد، در غوغای موسیقیِ کوبنده و هشداردهنده‌اش، و در تعددِ کنش‌ها و شناسه‌های نمادین‌اش، حامل نیروی انباشته‌ای‌ست که مسیرِ تا آن لحظه آرام و سلّانه طی‌شده‌ی فیلم را بحرانی می‌سازد و به جای آن که  تماشاگر را به غایتی مطمئن رهنمون…
ادامه مطلب

نگاهی به «شطرنج باد» محمدرضا اصلانی

شاید شیطان

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 5063 آن‌چه گذشت اگر منظور از فیلم مهجور اثری تک‌افتاده، دیده‌نشده و قدرنادیده باشد سخت بتوان در سینمای ایران مهجورتر از شطرنج ‌باد پیدا کرد. مسئله صرفاً این نیست که فیلم طی حیاتِ چهل و چند ساله‌اش تنها چهار سانس رنگِ پرده را دید۱. از بد حادثه فیلم‌های مهم دیگری هم هستند که به لحاظ اکران سرگذشت مشابه یا ای بسا بدتری…
ادامه مطلب

ازو، در غیاب ازو

درباره‌ی شگردهای تصویرسازی ازو، و ردّش بر سینمای معاصر

کسری کرباسی/ محمدامین کمیجانی

بازدیدها: 2587 درباره‌ی فیلم‌ها و فیلمسازانی که یاسوجیرو ازو را درونی کردند و او را رنگ خود زدند. این‌جا منظور نه نمونه‌های مشابه به لحاظ خط داستانی (حال همه خوب است تورناتوره [۱۹۹۰])، روایی (برخی زن‌های کلی رایکارد [۲۰۱۶])، نوع برخورد با مصالح (مینیمالیسم سینمای کلر دنی) و سطوح معنایی، که تمرکز بر سبک تصویری ازوست. سبک تصویری افراطی ازو که گاه در جدی‌ترین…
ادامه مطلب

کلمبو، پيتر فالک، و بچه​‌ای که ديگر نيست

صفی یزدانیان

بازدیدها: 2209 در تکه‌ای از ناگهان درخت، پسربچه‌ی دهه‌ی ۱۳۵۰ جلوی تلویزیون روی زمین دراز کشیده و خوابش برده. آب از دهان​ نیمه‌بازش روی بالش زیر سرش چکیده و تلویزیون هم دارد سریال کلمبو نشان می‌دهد، آن قسمتی  که جان کاساوتیس هم – طبعا ناشناخته برای آن بچه اما شناخته برای سازنده‌ی آن فیلم – درش بازی می‌کرد. پریشب‌ها که جلوی تلویزیون خوابم…
ادامه مطلب

ما لعبتکانیم و فلک لعبت‌باز

بازی، معما و جادوی اعداد

محمد وحدانی

بازدیدها: 3263 هوشنگ گلشیری داستانی کوتاهی دارد به ‌نام خانه‌ روشنان که اوایل دهه‌ی هفتاد نوشته است. هفته‌ی گذشته که برای اولین بار داستان را می‌خواندم به‌نظرم ‌رسید هر خط متن نیاز به مکث، بازخوانی جملات قبلی و چیزی شبیه کشف رمز دارد: «این جمله‌ای را که خواندم چه ارتباطی با جمله و پاراگراف قبل داشت؟ … نمی‌دانم به چه چیز باید توجه…
ادامه مطلب

شگرد و شهود

یک سرمقاله‌ی قدیمی

مجید اسلامی

بازدیدها: 2200 Gallery Of Cartoons By Rodrigo De Matos – Portugal معمولا خیلی کم پیش می‌آید که به نوشته‌های گذشته‌ام رجوع کنم. این مورد هم تصادفی پیش آمد و دیدم بعد از گذشت پانزده سال هیچ نیازی به تغییر ندارد. این نوشته در سال ۱۳۸۴ در بخش «یادداشت سردبیر» ماهنامه‌ هفت منتشر شده و به‌نظرم هنوز قابلیت خوانده شدن دارد. ۱. این روزها…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی «خانم میزل شگفت‌انگیز»

گفت‌وگوی نغمه ثمینی و مجید اسلامی

بازدیدها: 1472این تجربه‌ی دوم ضبط پادکست از راه دور است. سریال خانم میزل شگفت‌انگیز (یا اگر بخواهیم به بازی کلامی عنوان سریال وفادار باشیم میسیز میزل معرکه) به لحاظ کیفی جزو بهترین‌های این‌ سال‌هاست، چه به لحاظ متن و چه طراحی صحنه و بازیگری و کارگردانی. در صورتی که ساند کلاد باز نشد، می‌توانید از این‌جا گوش کنید (امکان دانلود هم دارد). خانم میزل شگفت‌انگیز The…
ادامه مطلب

کرونا همسفر من است (بخش دوم)

ویروس‌ها نمی‌میرند، متلاشی می‌شوند

نغمه ثمینی

بازدیدها: 1489 «آیا نظاره نکرده بودند؟ نظاره نکرده بودید آیا؟ ای بیگنهانِ پای‌سوخته‌ی این زمینِ سوخته، که سرزمینی که به جان می‌جستید آن خاکِ دورِ آب و نور و عشق و زیبایی جایی نبود که زمانی بود: فردای واقعیت.» در هواپیما یک‌ریز شعر می‌نویسم. هرگز در زندگی‌ام واقعا شعر نگفته‌ام. شعر رسانه‌ی من نبوده. نه بلدش بوده‌ام و نه اعتماد‌به‌نفس‌اش را داشته‌ام. اما…
ادامه مطلب

لورل و هاردی بودن/ لورل و هاردی شدن

نگاهی به «استن و اُلی» ساخته‌ی جان اس.بِرد

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 1326 تقدیم به شهرام جعفری‌نژاد در بیش‌تر آثارِ بیوگرافیک، مشخصاً آن‌ها که به شمایلی معاصر می‌پردازند، درست یا غلط، میان بدل و اصل مقایسه‌ا‌‌ی به میان می‌آید که به‌ندرت به نفع فیلم‌ها تمام می‌شود. معمولاً هر چه شخصیت از حیثِ زمانی به ما نزدیک‌تر و نسبت‌اش با دوربین پررنگ‌تر باشد، پرداختن و قبولاندن‌‌اش دشوارتر می‌شود. هر قدر هم که دقت صرفِ درآوردنِ…
ادامه مطلب

یادداشت سردبیر

کرونا و زندگی در فیلم‌های علمی/خیالی

مجید اسلامی

بازدیدها: 1579 فرزندان انسان – آلفونسو کوارون از همان ابتدای شکل‌گیری سایت چهار قصدم این بود که به طور منظم «یادداشت سردبیر» بنویسم، ولی نشد. شاید چون سایت مثل ماهنامه نیست که ضرب‌الاجل زمانی خاص داشته باشد، که روز آخر وقتی همه‌ی کارها تمام شد، بنشینی و یادداشت سردبیر بنویسی (آن‌طور که مثلا در «هفت» مرسوم بود). و من واقعا برای نوشتن به…
ادامه مطلب

درباره‌ی «بدنم را گم کردم» (ژرمی کلاپین)

به دیوار خوردم... به من در بده

مهسا قنبرپور

بازدیدها: 1189 مقدمه فیلم بدنم را گم کردم، اولین فیلم بلند ژرمی کلاپین، فیلم‌ساز چهل‌وشش ساله‌ی فرانسوی، انیمیشن مسحورکننده‌ای بود که در بحبوحه‌‌ی آشفتگی‌ها و ناباوری‌های دی‌ ماه سال جاری به داد من رسید و موفق شد مرا هشتاد‌و‌یک دقیقه از جهانی پر از خشم و ابهام جدا کند و با خود به دنیایی پر از خیال و شاعرانگی ببرد و البته تلخی،…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره ۹۸

گفت‌وگوی مجید اسلامی و حبیبه جعفریان و محمد وحدانی

بازدیدها: 1506در این پادکست کوشیده‌ایم به کیفیت فیلم‌های جشنواره‌ی امسال و تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها با همدیگر بپردازیم. این پادکست را از این‌جا هم می‌توانیم گوش کنید که امکان دانلود هم دارد. مطالب مرتبط: یادداشت‌های جشنواره (۹۸) ـ ۵ یادداشت‌‌های جشنواره (۹۸) – ۱ پادکست دوم درباره‌ی جشنواره فیلم فجر پادکست اول درباره‌ی جشنواره فیلم فجر…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) ـ ۵

مجید اسلامی

بازدیدها: 2082 ابر بارانش گرفته (مجید برزگر) ستاره (از پنج): ** فیلم تازه‌ی برزگر هم‌زمان دو احساس متضاد را ایجاد می‌کند: از یک طرف از نظر بصری ـ با کادر بسیار عریض و سر و شکل بسیار تمیز و شکیل‌اش که با مینیمالیسم مصالح داستانی‌اش بیش‌تر جور درمی‌آید ـ نسبت به فیلم‌های قبلی گامی رو به جلو دارد، و از طرف دیگر با…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) – ۴

مجید اسلامی

بازدیدها: 2418 درخت گردو (محمدحسین مهدویان) ستاره (از پنج): 0 مثل این است که شاگرد زرنگ کلاس تغییر رشته داده باشد و از رشته‌ی تجربی رفته باشد ریاضی و حالا در درس‌های مثلثات و هندسه تحلیلی دچار مشکل شده باشد! مشکل فیلم مهدویان خود فیلم نیست، بلکه بیش‌تر عزم ساخته‌ شدنِ فیلم است که از یک‌جور اعتماد به نفس کاذب می‌آید. واقعا با…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) – ۳

مجید اسلامی

بازدیدها: 2000 سه کام حبس (سامان سالور) ستاره (از پنج): ۱/۲ این فیلم را از این پس می‌توان به عنوان متری برای سیاه‌نمایی زورکی تلقی کرد (تا به حال فکر می‌کردم کارت پرواز مهدی رحمانی بهترین نمونه‌ی این نوع فیلم‌ّهاست). این که تمام بدبختی‌های ممکن ناگهان بر یک زوج نازل شود (ضربه مغزی و اعتیاد و قاچاق و بی‌پولی و بدبیاری)، این که…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) – ۲

مجید اسلامی

بازدیدها: 2544 پوست (بهمن و بهرام ارک) ستاره (از پنج): ۱/۲*** فیلم اول برادران ارک مسحورکننده است. یکی از بهترین فیلم اول‌های تمام این سال‌ها. چیزهایی (از جمله زبان آذری و حضور بازیگران بومی) این فیلم را به ساخته‌ی ستودنیِ اصغر یوسفی‌نژاد ـ خانه ـ نزدیک می‌کند، ولی برادران ارک راه دیگری را انتخاب کرده‌اند: بنا کردنِ روایت داستان بر باورهای خرافی (طلسم…
ادامه مطلب

یادداشت‌‌های جشنواره (۹۸) – ۱

مجید اسلامی

بازدیدها: 2941 تومان (مرتضی فرشباف) ستاره (از پنج):‌ **** تومان عملا شبیه هیچ فیلمی نیست، ممکن است برخی مایه‌ها و تکنیک‌ها آدم را یاد فیلم‌هایی بیندازد (فیلم‌هایی که ربطی به هم ندارند)، اما این رویکرد ماکسیمالیستی (هم نمای بلند و هم سکانس‌ّ مونتاژی، هم قاب عریض و هم قاب مربع، هم دوربین متحرک و هم دوربین ثابت، هم شلوغی و مخلوط با هم…
ادامه مطلب

در غربت

درباره‌ی نمایش «بیگانه در خانه» محمد مساوات

علی نعمت‌الهی

بازدیدها: 757 عکس‌ها:‌ سیدمهدی موسوی‌تبار تصویر آن‌چه غریبه است ترسناک است. و در تئاتر بیگانه در خانه غریبگی اول و روبنایی، غرابت بصری‌ست. در ابتدا در تاریکی صحنه‌ یک خانه می‌بینی، با دیوارها و پنجره‌‌های آشنا. یک خانه می‌بینی و یک پرده بالایش. کمی نور می‌آید و جملاتی روی پرده می‌افتد. فکر می‌کنی این پرده برای متن‌ها و پانویس‌هاست…  بعد فکر می‌کنی این پرده…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی وضعیت فعلی سینمای ایران

گفت‌وگوی مجید اسلامی و شهرام مکری

درباره‌ی تولید و پخش فیلم و گروه هنر و تجربه

بازدیدها: 833همچنان که به پایان سال سینمایی نزدیک می‌شویم این پادکست را اختصاص دادیم به گفت‌وگویی با شهرام مکری درباره‌ی وضعیت فعلی سینمای ایران (از نظر مکانیزم تولید و پخش فیلم) و نیز درباره‌ی گروه «هنر و تجربه». گفت‌وگو حدود یک ماه پیش، قبل از سفر مکری به آمریکا ضبط شده است. اگر ساندکلاد باز نشد، می‌توانید این پادکست را در این‌جا گوش کنید….
ادامه مطلب

تحریم جشنواره فیلم فجر، آری یا نه

در آستانه...

مجید اسلامی

بازدیدها: 7596 بازنشر این نوشته (جز با اجازه‌ی نویسنده)‌ به هیچ شکلی در هیچ رسانه‌ای مجاز نیست. در آستانه‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر اوضاع عادی نیست. دو ماه پیش سر گران شدنِ بنزین کل کشور دچار بحران شد و عده‌ی زیادی کشته شدند، بعدتر آمریکا علیه ایران حمله‌ی تروریستی انجام داد، ایران پایگاه‌های خالی آمریکا را هدف قرار داد، هواپیمای مسافری اوکراین با ۱۷۶…
ادامه مطلب

بهترین‌ فیلم‌های دهه ۲۰۱۰

سینمای ایران و جهان

بازدیدها: 5204 سنت نظرسنجی بهترین‌های دهه را بسیاری مجلات و سایت‌های معتبر سینمایی جدی می‌گیرند. تصمیم گرفتیم در سایت چهار نظر منتخبی از منتقدان و سینماگران ایرانی را که در سال‌های اخیر به مناسبتی با این سایت همکاری داشته‌اند در کنار هم قرار دهیم و برخی یادداشت‌هایی هم ضمیمه کرده‌اند. بیش‌تر سینماگران ترجیح دادند فقط درباره‌ی سینمای جهان نظر بدهند، درنتیجه این نظرسنجی…
ادامه مطلب

گفت‌وگوی مجید اسلامی با رضا میرکریمی

پادکست درباره‌ی «قصر شیرین»

بازدیدها: 1675به مناسبت اکران فیلم «قصر شیرین» با رضا میرکریمی به گفت‌وگو نشسته‌ام. اگر ساند کلاد باز نشد، این پادکست را از این‌جا گوش کنید. مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی فصل پایانی «بازی تاج و تخت» پادکست دوم درباره‌ی جشنواره فیلم فجر پادکست اول درباره‌ی جشنواره فیلم فجر گزارش جشنواره فیلم فجر…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی فصل پایانی «بازی تاج و تخت»

هیاهو پس از پایان

نغمه ثمینی - مجید اسلامی

بازدیدها: 2149 سریال  بازی تاج و تخت یک ماهی هست به پایان رسیده و فصل آخرش هیاهوی بسیاری به پا کرده. پیش از این دو بار در سایت چهار به این سریال پرداخته بودیم. این می‌تواند بخش سوم و پایانی این بحث باشد که با تمرکز بر فصل هشتم و پایان‌بندی سریال تدارک دیده‌ایم. این پادکست را از این‌جا هم می‌توانید گوش کنید یا دانلود…
ادامه مطلب

زنی که زیادی صادق بود

گفت‌وگو با ژوستین تری‌یه، کارگردان «آناتومی یک سقوط»

الکساندرا شوارتز

بازدیدها: 684 آناتومی یک سقوط فیلم فوق‌العاده و تازه‌ی ژوستین تری‌یه، کارگردان فرانسوی، با یک مصاحبه آغاز می‌شود. زنی در ویلایی واقع در دامنه‌های آلپ در فرانسه از راه می‌رسد برای مصاحبه با ساندرا وویتر (ساندرا هولر)، رمان‌نویسی که با شوهرش، ساموئل (ساموئل تس) و پسر نوجوان‌شان، دانیل (میلو ماشادو گرانر) زندگی می‌کند. زمستان است، اما فضای داخل ساختمان گرم است؛ ساندرا آرام،…
ادامه مطلب

جشن‌های پیش از سوگواری

فیلم‌هایی در جشنواره فیلم تورنتو ۲۰۲۳ -TIFF

صفی یزدانیان

بازدیدها: 645 نتیجه‌ی فیلم دیدن در جشنواره‌ها این می‌شود که بعدش که برمی‌گردی انگار فقط یک فیلم دیده‌ای. این برای کسی که چند سالی‌ست  فکر می‌کند هر فیلمی در عین حال فیلم دیگری هم هست، و فیلم‌ها به هم راه دارند، فرآیند بدی نیست. و وقتی آن کس خودش را منتقد سینما نداند کارش حتی آسان‌تر می‌شود چون خودش را در مقام کسی…
ادامه مطلب

رٌزباد در بایگانی خوا‌ب‌ها

سریال «جانشینی» و وجدانِ شکسپیری

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1005 فرانسوی‌ها می‌گویند: «بعد از هامفری بوگارت نباید بارانی پوشید.» منظورشان هم طبعا کاراکترهای بوگارت در فیلم‌هاست، مثل ریکِ کازابلانکا یا فیلیپ مارلوی خوابِ‌ گران یا سم اسپیدِ شاهین مالت. بر کسی پوشیده نیست که آن لباس نهایی که شخصیتِ فیلم به تن دارد معمولا حاصل تفاهم میان سلیقه‌ی بازیگر و کارگردان و طراح لباس و فیلم‌بردار و بقیه است. اما بوگارت…
ادامه مطلب

چتر رنگی بر فراز شهر خاکستری

درباره‌ی «نگهبان شب» رضا میرکریمی

حامد ستاری

بازدیدها: 664 مهندس فرمان را می‌دهد دست رسول و گاز می‌دهد و روی تصویر (که فید می‌شود در سیاهی) می‌پرسد: «ترسو نباشی یه وقت؟» و رسول با پاسخش از همین­‌جا به جهان فیلم قدم می‌گذارد: «نه آقا برا چی؟ نمی‌ترسیم.» جهانی که با غلیظ کردن شدت رنگ زرد، در بافت تصویری‌­اش و لکه‌­های قرمز و آبی جابه‌­جا، قرار است ترسناک بودن و تلخی‌اش…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی “نگهبان شب”

گفت‌وگو با رضا میرکریمی

مجید اسلامی

بازدیدها: 352 Majid Eslami · گفت‌وگو برای سایت چهار نگهبان شب، تازه‌ترین فیلم رضا میرکریمی چند هفته‌ای‌ست در سینماها به نمایش درآمده و در میان خیل فیلم‌های سوپرمارکتی، اکران غریبانه‌ای دارد. این پادکست به گفت‌وگویم با میرکریمی اختصاص دارد.   اگر ساوندکلاد باز نشد می‌توانید پادکست را در  این‌جا گوش کنید. Majid Eslami · گفت‌وگو برای سایت چهار مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی «آتابای» (نیکی…
ادامه مطلب

آن‌ها شلیک می‌کنند!

قاتلین «کلمبو»

مجید اسلامی

بازدیدها: 408تماشای پنجاه قسمت سریال کلمبو برای من عملا چند ماه طول کشید. شاید دیدن پنجاه قسمت یک سریال دنباله‌دار چندان وقت‌گیر نباشد (می‌شود طی یکی دو هفته این تعداد قسمت را دید)، اما دیدنِ قسمت‌های هفتاد تا صد دقیقه‌ای کلمبو با داستان‌های مجزا و متکی به جزئیات مثل دیدن پنجاه فیلم سینمایی‌ست، البته فیلم‌هایی با قهرمانی ثابت و لحن یکسان و فرمت…
ادامه مطلب

گیسوی تو به رقص نزدیک‌تر است

جمهوری وایمار، سینما، و تاریخ سرخوردگی

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1281«گیسوی تو به رقص نزدیک‌تر است». این جمله‌ی مبهم را مردی به زنی می‌گوید، در فیلمی آلمانی و حتما ساخته شده پیش از دهه​‌ی ۱۹۳۰. اما من نه این‌جا نه در هیچ پانویسی نمی‌توانم اسم فیلم را ببرم، چون یادم نیست. فقط می‌دانم که سال‌ها پیش این جمله را در میان‌نویس فیلمی صامت خوانده‌ام، و در ذهنم به فارسی برگردانده‌ام و دست‌کم…
ادامه مطلب

مثل لکه‌ای جوهر روی سطحی تمیز

درباره‌ی «کلمبو»

مجید اسلامی

بازدیدها: 534 بازبینی سریال‌های دوران کودکی (بر خلاف بازبینی فیلم‌های کلاسیک) معمولا نتیجه‌ی لذت‌بخشی ندارد. کم‌تر سریال دهه‌های شصت و هفتاد میلادی هست که جذابیت خودش را حفظ کرده باشد؛ این رنگ‌باختنِ جذابیت می‌تواند دلیل تکنولوژیک داشته باشد (مثل پیشتازان فضا و سرزمین عجایب)، یا سادگی بیش از حد داستان و تاکیدهای اخلاقی (خانه‌ی کوچک و آیرونساید)، یا موضوع دمده و لحن زیادی…
ادامه مطلب

یک نفس عمیق و بعد تمام

نگاهی به سه «عنکبوت»

حامد ستاری

سارای هشت ساله، مقنعه‌ی سفید به سر، در پاسخ مازیار بهاری می‌گوید دوست دارد تصویر سعید حنایی را همه جا بکشد تا همه بفهمند مادر او فیروزه، قربانی چهاردهم سعید حنایی، بی‌گناه بوده است. ترکیب‌بندی آن‌چه تصویر می‌کند همزمان کودکانه‌ است و غریب. بالای صفحه را با میله‌های راه راه سیاه زندان پوشانده و در پایین مثلثی ساخته است میان تن بی‌جان مادرش…
ادامه مطلب

فریب راستین

داستانِ دورانِ تیره

مهسا قنبرپور

پارسال، نوروز ۱۴۰۱، آقای مجری را که در تلویزیون دیدم، فهمیدم سالْ واقعا نو شده. جدی‌جدی. وقتی با آن ترکیب شگفت‌انگیز بغض و لبخند گفت: «خیلی ببخشید. من یه‌کم پیر شدم. دست خودم نیست؛ عذرخواهی می‌کنم!»، لختی بین گریه و خنده مردد ماندم. همزمان لبخند زدم و آقای مجری مقابل دیدگانم تار شد. چه می‌دانستم آن ترکیب شگفت‌انگیز خنده‌گریه‌ی همزمان، آمده که بماند….
ادامه مطلب

اشباح زنده و سیب‌​های خیالی

درباره‌ی «واقعیت سینمایی»

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1268  شاید روزی از پاییز سال ۱۳۷۹ بود یا سالی پیش یا سالی پس از آن. من در دفتر همایون پایور نشسته بودم و قرار بود همان روزها همراه او به عنوان فیلم‌بردار و یک گروه کوچک به رشت برویم و فیلم مستندی را که می‌​خواستم از بازار رشت بسازم شروع کنیم. در زدند و یک آقای مستندساز قدیمی از دوستان همایون…
ادامه مطلب

خرده‌روایت‌هایی از جشنواره‌ کن ۷۵

آلیس در سرزمین عجایب

یحیی نطنزی

بازدیدها: 964 آلیس با صورتی آفتاب‌سوخته از دور برایم دست تکان می‌دهد. با موهایی طلایی که زیر نور پروژکتورها بیش‌ از همیشه برق می‌زنند. با لباسی مشکی که دامنش روی زمین کشیده می‌شود و هیچ شباهتی به تیپ معمولی‌ و محجوبش در روزهای دانشگاه ندارد. کفش‌های پاشنه‌بلندش را درآورده و روی آسفالت گُر گرفته‌ی بلوار کوازت پابرهنه است. جشنواره به نیمه رسیده اما…
ادامه مطلب

ویل اسمیت ضربه‌ی خیلی بدی زد

کریم عبدالجبار

بازدیدها: 8221 وقتی ویل اسمیت با عصبانیت به روی صحنه‌ی اسکار رفت و به کریس راک، بابت شوخی‌ با موی کوتاه زنش، ضربه زد، لطمه‌اش فقط به صورت راک نبود بلکه بسیار پردامنه‌تر بود. با این یک ضربه‌ی متعصبانه، او هم خشونت را ترویج داد، هم موقعیت زن‌ها را تقلیل داد، هم به صنعت سرگرمی توهین کرد، و هم کلیشه‌های مربوط به جامعه‌ی…
ادامه مطلب

شراب تابستان

درباره‌ی «جزیره برگمان» (میا هنسن‌لوو)

مجید اسلامی

بازدیدها: 804 فیلم تازه‌ی میا هنسن‌لوو شاید برای طرفداران متعصب اینگمار برگمان، کارگردان اسطوره‌ای سوئدی، تا حدی ناامیدکننده باشد. آن‌ها احتمالا انتظار داشتند در فیلمی که چنین عنوانی را یدک می‌کشد شاهد فضاهای برگمانی، تجربه‌ی برگمانی یا دست‌کم رویکرد برگمانی با مصالح داستانی باشند. جزیره برگمان اما فیلمی‌ تابستانی‌ست با رنگ‌های شاد، روابط محترمانه و پر از لبخند و آرامش و تفاهم. دست‌کم…
ادامه مطلب

ردپاهای کوچک موجودات بزرگ

درباره‌ی «مموریا» (آپیچاتْپونگ ویراستاکول)

شهریار حنیفه

بازدیدها: 401 آن‌طور که نقل است گویا اول‌بار علمی‌تخیلی‌نویسِ آمریکایی رابرت آنسون هاین‌لاین بوده که در مقاله‌ای که سال ۱۹۴۷ در The Saturday Evening Post به نگارش درآورده، از عبارت Speculative fiction استفاده کرده است؛ به انگیزه‌ی جمع‌بندی بی‌چون‌وچراترِ گونه‌ای خاص از گونه‌های قصه‌گویی، که بسیار پُرریشه است و پر دسته و پرمسئله؛ و تعریفی را مطرح کرده که تا به امروز ـ…
ادامه مطلب

پوست انداختن

درباره‌ی «پوست» (بهمن و بهرام ارک)

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 590 تماشاگر وضعیت تماشاگر پوست بی‌شباهت به مادر آراز نیست. پیرزن که عمری افسار جن‌ها را در دست داشته و چم‌وخم مراوده با آن‌ها را می‌دانسته، اکنون رکب خورده و رشته‌ی امور از دستش در رفته است. این بار جن‌ها افسار گسسته‌‌اند تا دوره‌اش کنند و بازی‌اش بدهند. پوست حتی با جدی‌ترین مخاطبانش چنین می‌کند. ای بسا تماشاگری که هم به مولفه‌های…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی «آتابای» (نیکی کریمی)

گفت‌وگوی نغمه ثمینی و مجید اسلامی

بازدیدها: 1289 «آتابای» (نیکی کریمی) از مهم‌ترین فیلم‌های این سال‌های سینمای ایران است. همزمان با اکران عمومی فیلم، این گفت‌وگوی تحلیلی را به آن اختصاص داده‌ایم. اگر ساوندکلاود باز نشد. پادکست را این‌جا گوش کنید (یا می‌توانید دانلود کنید).   chahaarpodcast10 · Naghmeh Samini & Majid Eslami about Atabai مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره ۹۸ گفت‌وگوی مجید اسلامی با رضا میرکریمی پادکست…
ادامه مطلب

ملاقات با نهنگ [۱]

به بهانه‌ی قاب‌های متغیر «تومان» (مرتضی فرشباف)

کسری کرباسی

بازدیدها: 1155  یک  قاب را می‌توان عنصری برای مرزبندی یک منطقه یا یک سطح معین دید. برای تأکید بر جایی مشخص از جهان بصری. شبیه یکجور استعاره یا صنعت ادبی.   الشاندرا آی کینتاس [۲]   جهان توئین پیکس دیوید لینچ در شروع، جهانی بود ثبت شده روی نگاتیو ۳۵ میلی‌متری، ترکیب‌بندی یا درواقع compose شده در قاب آکادمی/ مربع (۱ : ۱.۳۳)….
ادامه مطلب

قهرمانی‌ها؟… آه، اسب‌ها پیرند

درباره‌ی «قهرمان» اصغر فرهادی

مجید اسلامی

بازدیدها: 4883  قهرمان نه مثل چهارشنبه‌سوری با دقت دراماتیک مینیاتوری و موقعیت‌های عاطفی شخصیت‌هایش آدم را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نه مثل فروشنده آدم را بابت برخی لحظه‌ها و مایه‌ها حرص می‌دهد، نه مثل جدایی و درباره الی با جنبه‌های متناقض‌اش دچار دوگانگی می‌کند، و نه حتی مثل گذشته و همه می‌دانند است که ضعف‌هایش را بشود بابت دشواری پروداکشن و ناآشنایی با…
ادامه مطلب

بچه‌های گریانی که نیستند

«صحنه‌هایی از یک ازدواج»

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1273 آقا و خانم مامی‌​یا، پدر و مادر نوریکو، دونفری به گردش رفته‌اند و حالا کنار یک باغچه بیرون ساختمانی نشسته‌اند. از پیش می‌دانیم که پسرشان در جنگ گم شده است، و حالا مثل همیشه‌ی ازو مسئله‌ی خانواده ازدواج نوریکو است. آقای مامی‌یا: امروز واقعا به من خوش گذشت. خانم مامی‌یا (با دست راستش جایی را در آسمان نشان می‌دهد): نگاه کن!…
ادامه مطلب

وقت مردن نیست …

درباره‌ی حمید

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1437 تو دوست داشتی متن‌​هایت را این​‌جوری بنویسی، با خطاب به همین «تو» که گاهی واقعا کسی دیگر است، مثل شاهی که یک کتاب درباره​‌اش نوشتی و از اسم کتاب تا تمام صفحاتش با همین «تو»  از زندگی‌اش گفتی. خطاب به دیگری، حتی آن دیگری که دیگر نیست که ببیند مخاطب توست… … و هم​چنین همیشه عاشق سه نقطه گذاشتن بودی، چه…
ادامه مطلب

…و مرگ، آن درخت تناور بود*

بازخوانیِ «ناگهان درخت» در روزگار کرونا

فرزاد پورخوش‌بخت

بازدیدها: 2328 دلبستگی و انسِ نگارنده با آخرین ساخته‌ی صفی یزدانیان، جدا از انگیزه‌های سینمایی که به آن‌ها اشاره خواهم کرد، وابسته به نوعی هم‌خوانیِ فضای آن با این روزهای کرختِ کرونایی‌ست. به‌نظر می‌رسد آمیختگی حسیِ مخاطب با اتمسفر فیلم در این عصر ناخوشی، حاصلِ آمیختن ناخودآگاه دو نگاه زیبایی‌شناسی و زیست‌شناسی‌ به اثر است؛ زیستی نه از جنس یاخته‌های آسیب‌پذیرِ دنیای پزشکیِ…
ادامه مطلب

پادکستی به بهانه‌ی کتاب «عکس دسته‌جمعی با پدرخوانده»

گفت‌وگوی مجید اسلامی با صفی یزدانیان

بازدیدها: 1060     کتاب «عکس دسته‌جمعی با پدرخوانده» نوشته‌ی صفی یزدانیان یک ماهی هست توسط نشر گیل‌گمش منتشر شده و می‌توانید آن را در کتاب‌فروشی‌ها بیابید. به بهانه‌ی انتشار این کتاب، که نوشته‌ای‌ست با رویکرد کاملا شخصی به سه‌گانه‌ی کاپولا و پر از ارجاع‌هایی که به شکل تداعی‌های ادبی نوشته شده (به بسیاری فیلم‌ها و کتاب‌ها و حتی ماجراهای زندگی شخصی) با…
ادامه مطلب

اشباح مالمکروگ: اکسپرسیون سینما کجا نهفته است؟

کسری کرباسی

بازدیدها: 1157 سینما از چه راهی احساسات به ما منتقل‌ می‌کند؟ ارتباط عناصر صحنه و انتخاب‌های زیبایی‌شناسی‌اش چه‌گونه حس ما را برمی‌انگیزند؟ اگر با دیدی برسونی، نگاه‌مان را فقط به ابزارهای بیانی خود سینما محدود کنیم، کدام فیلم‌ها حسی برای بروز دادن دارند؟ کدام‌ها پیش چشم‌مان زنده‌اند و کدام‌ها مُرده؟ پاسخ به این سوال‌ گرچه بسیار فراتر از ظرفیت این ویدیوست، ولی قدم…
ادامه مطلب

کتاب سوخته‌ی پریان غمگین

درباره‌ی سریال «دوست درخشان من»

صفی یزدانیان

بازدیدها: 1788                                                  استاد ما هوشنگ طاهری، یادش زنده، سر کلاس تحلیل فیلم چند بار حرف​‌هایی زد که همیشه با من ماند. بعضی حرف‌​ها خصلت ماندگاری دارند، جدا از درست یا نادرست بودن‌​شان. و حرف آقای طاهری معمولا این بود…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره فجر ۹۹

گفت‌وگوی مجید اسلامی و امیرحسین سیادت

بازدیدها: 1399  chahaarpodcast9 · پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره فجر ۹۹ برای سایت چهار در این پادکست به تحلیل فیلم‌های جشنواره فیلم فجر ۹۹ می‌پردازیم. اگر ساوندکلاد باز نشد می‌تواند این پادکست را از این‌جا دانلود کنید. مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره ۹۸ پادکست دوم درباره‌ی جشنواره فیلم فجر پادکست اول درباره‌ی جشنواره فیلم فجر یادداشت‌‌های جشنواره فجر – ۳…
ادامه مطلب

همچون در یک آینه‌ی تار

درباره‌ی کتاب «هفتادوپنج سال اول» به روایت بهمن فرمان‌آرا (محسن آزرم)

مجید اسلامی

بازدیدها: 2332 سال‌ها پیش آذر نفیسی در کلاس درس‌اش درباره‌ی ادبیات به شاگردهایش می‌گفت (نقل به مضمون): «اگر می‌خواهید بفهمید نوشته‌های داستایفسکی چرا مهم است، بروید نگاهی بیندازید به دفترچه خاطرات خودتان و ببینید حتی در نوشته‌هایی که قرار نیست کسی بخواند چه‌قدر خودتان را مظلوم و موجه نشان داده‌اید. در این نوشته‌ها همیشه دیگران‌اند که ظالم و بدعهد و نانجیب‌اند و شمایید…
ادامه مطلب

دریغا عشق که شد و باز نیامد

درباره‌ی «ناگهان درخت» (صفی یزدانیان)

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 2763 سکانس پایانی ناگهان درخت محرک اصلی این نوشته است. این پایان نه تنها هیچ نشانی از فرودِ تسکین‌دهنده‌ی سینمای بدنه ندارد، در غوغای موسیقیِ کوبنده و هشداردهنده‌اش، و در تعددِ کنش‌ها و شناسه‌های نمادین‌اش، حامل نیروی انباشته‌ای‌ست که مسیرِ تا آن لحظه آرام و سلّانه طی‌شده‌ی فیلم را بحرانی می‌سازد و به جای آن که  تماشاگر را به غایتی مطمئن رهنمون…
ادامه مطلب

نگاهی به «شطرنج باد» محمدرضا اصلانی

شاید شیطان

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 5063 آن‌چه گذشت اگر منظور از فیلم مهجور اثری تک‌افتاده، دیده‌نشده و قدرنادیده باشد سخت بتوان در سینمای ایران مهجورتر از شطرنج ‌باد پیدا کرد. مسئله صرفاً این نیست که فیلم طی حیاتِ چهل و چند ساله‌اش تنها چهار سانس رنگِ پرده را دید۱. از بد حادثه فیلم‌های مهم دیگری هم هستند که به لحاظ اکران سرگذشت مشابه یا ای بسا بدتری…
ادامه مطلب

ازو، در غیاب ازو

درباره‌ی شگردهای تصویرسازی ازو، و ردّش بر سینمای معاصر

کسری کرباسی/ محمدامین کمیجانی

بازدیدها: 2587 درباره‌ی فیلم‌ها و فیلمسازانی که یاسوجیرو ازو را درونی کردند و او را رنگ خود زدند. این‌جا منظور نه نمونه‌های مشابه به لحاظ خط داستانی (حال همه خوب است تورناتوره [۱۹۹۰])، روایی (برخی زن‌های کلی رایکارد [۲۰۱۶])، نوع برخورد با مصالح (مینیمالیسم سینمای کلر دنی) و سطوح معنایی، که تمرکز بر سبک تصویری ازوست. سبک تصویری افراطی ازو که گاه در جدی‌ترین…
ادامه مطلب

کلمبو، پيتر فالک، و بچه​‌ای که ديگر نيست

صفی یزدانیان

بازدیدها: 2209 در تکه‌ای از ناگهان درخت، پسربچه‌ی دهه‌ی ۱۳۵۰ جلوی تلویزیون روی زمین دراز کشیده و خوابش برده. آب از دهان​ نیمه‌بازش روی بالش زیر سرش چکیده و تلویزیون هم دارد سریال کلمبو نشان می‌دهد، آن قسمتی  که جان کاساوتیس هم – طبعا ناشناخته برای آن بچه اما شناخته برای سازنده‌ی آن فیلم – درش بازی می‌کرد. پریشب‌ها که جلوی تلویزیون خوابم…
ادامه مطلب

ما لعبتکانیم و فلک لعبت‌باز

بازی، معما و جادوی اعداد

محمد وحدانی

بازدیدها: 3263 هوشنگ گلشیری داستانی کوتاهی دارد به ‌نام خانه‌ روشنان که اوایل دهه‌ی هفتاد نوشته است. هفته‌ی گذشته که برای اولین بار داستان را می‌خواندم به‌نظرم ‌رسید هر خط متن نیاز به مکث، بازخوانی جملات قبلی و چیزی شبیه کشف رمز دارد: «این جمله‌ای را که خواندم چه ارتباطی با جمله و پاراگراف قبل داشت؟ … نمی‌دانم به چه چیز باید توجه…
ادامه مطلب

شگرد و شهود

یک سرمقاله‌ی قدیمی

مجید اسلامی

بازدیدها: 2200 Gallery Of Cartoons By Rodrigo De Matos – Portugal معمولا خیلی کم پیش می‌آید که به نوشته‌های گذشته‌ام رجوع کنم. این مورد هم تصادفی پیش آمد و دیدم بعد از گذشت پانزده سال هیچ نیازی به تغییر ندارد. این نوشته در سال ۱۳۸۴ در بخش «یادداشت سردبیر» ماهنامه‌ هفت منتشر شده و به‌نظرم هنوز قابلیت خوانده شدن دارد. ۱. این روزها…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی «خانم میزل شگفت‌انگیز»

گفت‌وگوی نغمه ثمینی و مجید اسلامی

بازدیدها: 1472این تجربه‌ی دوم ضبط پادکست از راه دور است. سریال خانم میزل شگفت‌انگیز (یا اگر بخواهیم به بازی کلامی عنوان سریال وفادار باشیم میسیز میزل معرکه) به لحاظ کیفی جزو بهترین‌های این‌ سال‌هاست، چه به لحاظ متن و چه طراحی صحنه و بازیگری و کارگردانی. در صورتی که ساند کلاد باز نشد، می‌توانید از این‌جا گوش کنید (امکان دانلود هم دارد). خانم میزل شگفت‌انگیز The…
ادامه مطلب

کرونا همسفر من است (بخش دوم)

ویروس‌ها نمی‌میرند، متلاشی می‌شوند

نغمه ثمینی

بازدیدها: 1489 «آیا نظاره نکرده بودند؟ نظاره نکرده بودید آیا؟ ای بیگنهانِ پای‌سوخته‌ی این زمینِ سوخته، که سرزمینی که به جان می‌جستید آن خاکِ دورِ آب و نور و عشق و زیبایی جایی نبود که زمانی بود: فردای واقعیت.» در هواپیما یک‌ریز شعر می‌نویسم. هرگز در زندگی‌ام واقعا شعر نگفته‌ام. شعر رسانه‌ی من نبوده. نه بلدش بوده‌ام و نه اعتماد‌به‌نفس‌اش را داشته‌ام. اما…
ادامه مطلب

لورل و هاردی بودن/ لورل و هاردی شدن

نگاهی به «استن و اُلی» ساخته‌ی جان اس.بِرد

امیرحسین سیادت

بازدیدها: 1326 تقدیم به شهرام جعفری‌نژاد در بیش‌تر آثارِ بیوگرافیک، مشخصاً آن‌ها که به شمایلی معاصر می‌پردازند، درست یا غلط، میان بدل و اصل مقایسه‌ا‌‌ی به میان می‌آید که به‌ندرت به نفع فیلم‌ها تمام می‌شود. معمولاً هر چه شخصیت از حیثِ زمانی به ما نزدیک‌تر و نسبت‌اش با دوربین پررنگ‌تر باشد، پرداختن و قبولاندن‌‌اش دشوارتر می‌شود. هر قدر هم که دقت صرفِ درآوردنِ…
ادامه مطلب

یادداشت سردبیر

کرونا و زندگی در فیلم‌های علمی/خیالی

مجید اسلامی

بازدیدها: 1579 فرزندان انسان – آلفونسو کوارون از همان ابتدای شکل‌گیری سایت چهار قصدم این بود که به طور منظم «یادداشت سردبیر» بنویسم، ولی نشد. شاید چون سایت مثل ماهنامه نیست که ضرب‌الاجل زمانی خاص داشته باشد، که روز آخر وقتی همه‌ی کارها تمام شد، بنشینی و یادداشت سردبیر بنویسی (آن‌طور که مثلا در «هفت» مرسوم بود). و من واقعا برای نوشتن به…
ادامه مطلب

درباره‌ی «بدنم را گم کردم» (ژرمی کلاپین)

به دیوار خوردم... به من در بده

مهسا قنبرپور

بازدیدها: 1189 مقدمه فیلم بدنم را گم کردم، اولین فیلم بلند ژرمی کلاپین، فیلم‌ساز چهل‌وشش ساله‌ی فرانسوی، انیمیشن مسحورکننده‌ای بود که در بحبوحه‌‌ی آشفتگی‌ها و ناباوری‌های دی‌ ماه سال جاری به داد من رسید و موفق شد مرا هشتاد‌و‌یک دقیقه از جهانی پر از خشم و ابهام جدا کند و با خود به دنیایی پر از خیال و شاعرانگی ببرد و البته تلخی،…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی فیلم‌های جشنواره ۹۸

گفت‌وگوی مجید اسلامی و حبیبه جعفریان و محمد وحدانی

بازدیدها: 1506در این پادکست کوشیده‌ایم به کیفیت فیلم‌های جشنواره‌ی امسال و تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها با همدیگر بپردازیم. این پادکست را از این‌جا هم می‌توانیم گوش کنید که امکان دانلود هم دارد. مطالب مرتبط: یادداشت‌های جشنواره (۹۸) ـ ۵ یادداشت‌‌های جشنواره (۹۸) – ۱ پادکست دوم درباره‌ی جشنواره فیلم فجر پادکست اول درباره‌ی جشنواره فیلم فجر…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) ـ ۵

مجید اسلامی

بازدیدها: 2082 ابر بارانش گرفته (مجید برزگر) ستاره (از پنج): ** فیلم تازه‌ی برزگر هم‌زمان دو احساس متضاد را ایجاد می‌کند: از یک طرف از نظر بصری ـ با کادر بسیار عریض و سر و شکل بسیار تمیز و شکیل‌اش که با مینیمالیسم مصالح داستانی‌اش بیش‌تر جور درمی‌آید ـ نسبت به فیلم‌های قبلی گامی رو به جلو دارد، و از طرف دیگر با…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) – ۴

مجید اسلامی

بازدیدها: 2418 درخت گردو (محمدحسین مهدویان) ستاره (از پنج): 0 مثل این است که شاگرد زرنگ کلاس تغییر رشته داده باشد و از رشته‌ی تجربی رفته باشد ریاضی و حالا در درس‌های مثلثات و هندسه تحلیلی دچار مشکل شده باشد! مشکل فیلم مهدویان خود فیلم نیست، بلکه بیش‌تر عزم ساخته‌ شدنِ فیلم است که از یک‌جور اعتماد به نفس کاذب می‌آید. واقعا با…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) – ۳

مجید اسلامی

بازدیدها: 2000 سه کام حبس (سامان سالور) ستاره (از پنج): ۱/۲ این فیلم را از این پس می‌توان به عنوان متری برای سیاه‌نمایی زورکی تلقی کرد (تا به حال فکر می‌کردم کارت پرواز مهدی رحمانی بهترین نمونه‌ی این نوع فیلم‌ّهاست). این که تمام بدبختی‌های ممکن ناگهان بر یک زوج نازل شود (ضربه مغزی و اعتیاد و قاچاق و بی‌پولی و بدبیاری)، این که…
ادامه مطلب

یادداشت‌های جشنواره (۹۸) – ۲

مجید اسلامی

بازدیدها: 2544 پوست (بهمن و بهرام ارک) ستاره (از پنج): ۱/۲*** فیلم اول برادران ارک مسحورکننده است. یکی از بهترین فیلم اول‌های تمام این سال‌ها. چیزهایی (از جمله زبان آذری و حضور بازیگران بومی) این فیلم را به ساخته‌ی ستودنیِ اصغر یوسفی‌نژاد ـ خانه ـ نزدیک می‌کند، ولی برادران ارک راه دیگری را انتخاب کرده‌اند: بنا کردنِ روایت داستان بر باورهای خرافی (طلسم…
ادامه مطلب

یادداشت‌‌های جشنواره (۹۸) – ۱

مجید اسلامی

بازدیدها: 2941 تومان (مرتضی فرشباف) ستاره (از پنج):‌ **** تومان عملا شبیه هیچ فیلمی نیست، ممکن است برخی مایه‌ها و تکنیک‌ها آدم را یاد فیلم‌هایی بیندازد (فیلم‌هایی که ربطی به هم ندارند)، اما این رویکرد ماکسیمالیستی (هم نمای بلند و هم سکانس‌ّ مونتاژی، هم قاب عریض و هم قاب مربع، هم دوربین متحرک و هم دوربین ثابت، هم شلوغی و مخلوط با هم…
ادامه مطلب

در غربت

درباره‌ی نمایش «بیگانه در خانه» محمد مساوات

علی نعمت‌الهی

بازدیدها: 757 عکس‌ها:‌ سیدمهدی موسوی‌تبار تصویر آن‌چه غریبه است ترسناک است. و در تئاتر بیگانه در خانه غریبگی اول و روبنایی، غرابت بصری‌ست. در ابتدا در تاریکی صحنه‌ یک خانه می‌بینی، با دیوارها و پنجره‌‌های آشنا. یک خانه می‌بینی و یک پرده بالایش. کمی نور می‌آید و جملاتی روی پرده می‌افتد. فکر می‌کنی این پرده برای متن‌ها و پانویس‌هاست…  بعد فکر می‌کنی این پرده…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی وضعیت فعلی سینمای ایران

گفت‌وگوی مجید اسلامی و شهرام مکری

درباره‌ی تولید و پخش فیلم و گروه هنر و تجربه

بازدیدها: 833همچنان که به پایان سال سینمایی نزدیک می‌شویم این پادکست را اختصاص دادیم به گفت‌وگویی با شهرام مکری درباره‌ی وضعیت فعلی سینمای ایران (از نظر مکانیزم تولید و پخش فیلم) و نیز درباره‌ی گروه «هنر و تجربه». گفت‌وگو حدود یک ماه پیش، قبل از سفر مکری به آمریکا ضبط شده است. اگر ساندکلاد باز نشد، می‌توانید این پادکست را در این‌جا گوش کنید….
ادامه مطلب

تحریم جشنواره فیلم فجر، آری یا نه

در آستانه...

مجید اسلامی

بازدیدها: 7596 بازنشر این نوشته (جز با اجازه‌ی نویسنده)‌ به هیچ شکلی در هیچ رسانه‌ای مجاز نیست. در آستانه‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر اوضاع عادی نیست. دو ماه پیش سر گران شدنِ بنزین کل کشور دچار بحران شد و عده‌ی زیادی کشته شدند، بعدتر آمریکا علیه ایران حمله‌ی تروریستی انجام داد، ایران پایگاه‌های خالی آمریکا را هدف قرار داد، هواپیمای مسافری اوکراین با ۱۷۶…
ادامه مطلب

بهترین‌ فیلم‌های دهه ۲۰۱۰

سینمای ایران و جهان

بازدیدها: 5204 سنت نظرسنجی بهترین‌های دهه را بسیاری مجلات و سایت‌های معتبر سینمایی جدی می‌گیرند. تصمیم گرفتیم در سایت چهار نظر منتخبی از منتقدان و سینماگران ایرانی را که در سال‌های اخیر به مناسبتی با این سایت همکاری داشته‌اند در کنار هم قرار دهیم و برخی یادداشت‌هایی هم ضمیمه کرده‌اند. بیش‌تر سینماگران ترجیح دادند فقط درباره‌ی سینمای جهان نظر بدهند، درنتیجه این نظرسنجی…
ادامه مطلب

گفت‌وگوی مجید اسلامی با رضا میرکریمی

پادکست درباره‌ی «قصر شیرین»

بازدیدها: 1675به مناسبت اکران فیلم «قصر شیرین» با رضا میرکریمی به گفت‌وگو نشسته‌ام. اگر ساند کلاد باز نشد، این پادکست را از این‌جا گوش کنید. مطالب مرتبط: پادکست درباره‌ی فصل پایانی «بازی تاج و تخت» پادکست دوم درباره‌ی جشنواره فیلم فجر پادکست اول درباره‌ی جشنواره فیلم فجر گزارش جشنواره فیلم فجر…
ادامه مطلب

پادکست درباره‌ی فصل پایانی «بازی تاج و تخت»

هیاهو پس از پایان

نغمه ثمینی - مجید اسلامی

بازدیدها: 2149 سریال  بازی تاج و تخت یک ماهی هست به پایان رسیده و فصل آخرش هیاهوی بسیاری به پا کرده. پیش از این دو بار در سایت چهار به این سریال پرداخته بودیم. این می‌تواند بخش سوم و پایانی این بحث باشد که با تمرکز بر فصل هشتم و پایان‌بندی سریال تدارک دیده‌ایم. این پادکست را از این‌جا هم می‌توانید گوش کنید یا دانلود…
ادامه مطلب

درباره چهار

سایت «چهار»، سایت خبری نیست. فضایی‌ست برای عرضه‌ی گزارش‌، ریویو، داستان و هر نوع نوشته‌ی ادبی با حجم نسبتا محدود. فضایی برای این که بدانیم چه کتاب‌هایی ارزش خواندن، چه نمایش‌ها و فیلم‌هایی ارزش دیدن، و چه نمایشگاه‌هایی ارزش رفتن دارد. هدف ما ارائه‌ی اطلاعات خام نیست. بلکه می‌خواهیم شما را از کیفیت اتفاق‌های هنری مطلع کنیم.

بازنشر مطالب این سایت به هر شکلی ممنوع است

ارتباط با چهار

سردبیر و مدیر هنری: مجید اسلامی
طراح لوگو: لیلا شریف
مدیر وبسایت: محمدرضا دریا
نشانی: میدان انقلاب خیابان جمالزاده جنوبی
 کوچه رشتچی پلاک ۲۶ زنگ سوم
شماره ثبت: ۸۰۵۶۱

You cannot copy content of this page