پادکست دربارهی وضعیت فعلی سینمای ایران
همچنان که به پایان سال سینمایی نزدیک میشویم این پادکست را اختصاص دادیم به گفتوگویی با شهرام مکری دربارهی وضعیت فعلی سینمای ایران (از نظر مکانیزم تولید و پخش فیلم) و نیز دربارهی گروه «هنر و تجربه». گفتوگو حدود یک ماه پیش، قبل از سفر مکری به آمریکا ضبط شده است. Views: 845
تحریم جشنواره فیلم فجر، آری یا نه
بازنشر این نوشته (جز با اجازهی نویسنده) به هیچ شکلی در هیچ رسانهای مجاز نیست. در آستانهی جشنوارهی فیلم فجر اوضاع عادی نیست. دو ماه پیش سر گران شدنِ بنزین کل کشور دچار بحران شد و عدهی زیادی کشته شدند، بعدتر آمریکا علیه ایران حملهی تروریستی انجام داد، ایران پایگاههای خالی آمریکا را هدف قرار […]
بهترین فیلمهای دهه ۲۰۱۰
سنت نظرسنجی بهترینهای دهه را بسیاری مجلات و سایتهای معتبر سینمایی جدی میگیرند. تصمیم گرفتیم در سایت چهار نظر منتخبی از منتقدان و سینماگران ایرانی را که در سالهای اخیر به مناسبتی با این سایت همکاری داشتهاند در کنار هم قرار دهیم و برخی یادداشتهایی هم ضمیمه کردهاند. بیشتر سینماگران ترجیح دادند فقط دربارهی سینمای […]
پادکست دربارهی نمایش «لانچر ۵»
نمایش «لانچر ۵» طی چند ماه گذشته ابتدا در تئاتر شهر و بعد در تئاتر مستقل ایران روی صحنه بوده و تا ۲۲ آذر ماه همچنان روی صحنه خواهد بود. این نمایش جزو موفقترین نمایشهای سالهای اخیر است که بدون بازیگران صاحبنام و از طریق جشنواره تئاتر دانشجویی توانست به شکلی استثنایی به صحنهی […]
سیب که میوه نیست!
در عصبانیت به لباسشوییاش گفته بود: «گُه بگیرنت!» و بعد با پای راستش، محکم درش را بسته بود. از آن روز همهچیز خرابتر شد. یک رابطهی پرتنش واقعی! رفتار لباسشویی کارمندی بود و این کلافهاش میکرد: این که کارهایش را با عصبانیت انجام میداد و لباسها را به بیرون پرت میکرد. بیهیچ حرفی. با […]
شاید زندگی همین باشه!
الا: راستی بگو هفتهی پیش تو عروسی دوست مازیار کی رو دیدم؟ نیلو: کی؟ الا: یه حدس حدودی بزن. نیلو: چه میدونم بابا! الا: خب یه حدسی بزن. نیلو: یعنی یکی بوده که هم تو میشناختیش هم من؟ الا: آره دیگه. نیلو: آخه تعداد کسایی که هم تو بشناسیشون هم من خیلی محدوده. الا: […]
پادکست دربارهی «قصر شیرین»
به مناسبت اکران فیلم «قصر شیرین» با رضا میرکریمی به گفتوگو نشستهام. اگر ساند کلاد باز نشد، این پادکست را از اینجا گوش کنید. Views: 1697
سرسام
عقب تاکسی، وسط نشسته بود. بین پیرزن و زنی که جوانتر از او بود. از وسط نشستن خوشش نمیآمد. مجبور شده بود. خانم سمت چپی داشت با تلفن حرف میزد. خانم خوشتیپی بود. مانتوی سبزی پوشیده بود که گلهای ریز نارنجی داشت. سوار تاکسی که شده بود بوی تند عطر زن خورده بود […]
سهیلا در آستانه
سهیلا در آستانهی سی و هفت سالگی مطمئن شد که شوهرش قصد کرده دیگر حرف نزند و هیچ گفتوگویی را شروع نکند. چند روز بعد فهمید که ظاهرا به هیچ اتفاقی هم قرار نیست اعتراض کند، یا مثلا دربارهی چیزی سوال کند. سهیلا هم با این که حس میکرد اضافهوزن پیدا کرده و این […]
پادکست دربارهی فصل پایانی «بازی تاج و تخت»
سریال بازی تاج و تخت یک ماهی هست به پایان رسیده و فصل آخرش هیاهوی بسیاری به پا کرده. پیش از این دو بار در سایت چهار به این سریال پرداخته بودیم. این میتواند بخش سوم و پایانی این بحث باشد که با تمرکز بر فصل هشتم و پایانبندی سریال تدارک دیدهایم. این پادکست را از اینجا […]
«سمنبويانی» براي سرخپوستِ ناديده
قصهها احتمالا یکی از قدیمیترین ابزارهایی که آدم و شاید خدا، خلق کرده «قصه» است. ابزارها چیزهاییاند که بودنمان را راحت میکنند. راحتتر. راهمان را هموارتر، خوابمان را شیرینتر، و کارمان را آسانتر. شاید بتوان اینطور تصور کرد که در زمانهای بسیار قدیم، زمانهای خدایانِ بسیار، قصهها، عشق و مرگ و تصادم خدایانِ متکثر […]
ماجراهای نشاطآور
برای تماشای فیلم جدید آرنو دپلشن روبه، یک نور [یا «اوه، مرسی»] کمی زودتر وارد سالن دوبوسی شدهام. جشنواره به روزهای پایانی نزدیک شده و از نقطه اوج عبور کرده است. عطش فیلم دیدن کمتر شده و دیگر از ازدحام معمول خبری نیست. دیروز روزی روزگاری … در هالیوود، فیلم جدید کوئنتین تارانتینو را دیدهام […]
پادکست دوم دربارهی جشنواره کن ۲۰۱۹
این پادکست دوممان از جشنواره کن ۲۰۱۹ است که در آن به فرمولهای حضور در جشنواره، دلایل غیبت سینمای ایران و ارزیابی جوایز جشنواره پرداختهایم. ـ در ضمن نام فیلم دیائو یینان، دریاچهی غاز وحشیست، نه «دریاچهی قوی وحشی» که در پادکستها آمده. Views: 1552
جدول ارزشگذاری نهایی
Views: 2583
تارانتینو، کشیش و دیگران
روزی روزگاری… در هالیوود (کوئنتین تارانتینو) تارانتینو هیچوقت فیلمساز محبوبم نبوده. هیچوقت دلم برای تماشای فیلمی از او تنگ نشده، چه پالپ فیکشن، چه بیل را بکشها، و چه فیلمی که بیشتر از بقیه دوست داشتم (جکی براون). فیلم تازهاش هم از این قاعده مستثنی نیست. تک سکانسهای برجسته دارد، لحن شوخیهایش بعضی جاها خیلی […]
پادکست اول دربارهی جشنواره کن ۲۰۱۹
این پادکست اولمان از جشنواره کن ۲۰۱۹ است که در آن به کیفیت فیلمهای بخش مسابقه و حضور نامهای بزرگ در جشنواره امسال پرداختهایم. Views: 1330
لهجههای غربی، جوانهای شرقی
در اتاق مطبوعات نشستهام و دستم به نوشتن دربارهی این فیلمهای متوسط و بد جشنواره نمیرود. یک ژورنالیست اهل چین اجازه میگیرد کنارم بنشیند. مودب است و انگلیسی را بهطرز شیرینی آمیخته به زبان مادریاش صحبت میکند. لپتاپش را بیرون میآورد، لبخند میزند: «چیزی مینوشید برایتان بگیرم؟». به فنجان قهوهام اشاره میکنم و میگویم ممنونم. […]
جدول ارزشگذاری فیلمهای جشنواره کن ۲۰۱۹ تا روز هفتم
Views: 1801
چه کسی بستهها را تحویل میگیرد؟
آمدیم، نبودید (کن لوچ) فیلم کن لوچ با موقعیت اولیهای کاملا شبیه دزد دوچرخه (دسیکا) شروع میشود: ریکی (مردی میانسال با دو فرزند نوجوان و همسری که به عنوان پرستار سالمندان کار میکند) در یک شرکت پست بخش خصوصی شغلی پیدا میکند که باید برای آن ون داشته باشد و برای خرید قسطی ون […]
زامبیهای جارموش و نصّابهای تاتی
در صف نمایش فیلم افتتاحیه جشنواره مردهها نمیمیرند (جیم جارموش) ایستادهام، یک فضای باز خاطرهانگیز برای چند نسل. برای ورود به سالن دوبوسی باید از پلههای کاخ بالا بروی. این بخشی از یک سنت فرانسویست که این سالها حفظ شده است. روز اول است و ازدحام مطبوعاتیها منجر به صفی طولانی شده. اغلب سرحال […]
دیگر نمیمیری!
فیلم تازهی جیم جارموش حتی از تصوری که تماشای تیزرش بهوجود میآورد هم بدتر است. (وقتی تیزرش را دیدم وحشت کردم. فکر کردم اگر این تیزر مربوط به فیلمی از برادران کوئن بود خیالم راحت بود، ولی به این جارموشِ تازه اعتماد نداشتم. حق داشتم.) یکسوم اول فیلم به گونهای پترسونوار به ترسیم روابط آدمها […]
پیش از شروع
یک ضربالمثل فرانسوی میگوید: «من مثل شترم. راه بیفتم دیگر نمیایستم!» حالا حکایت من است با جشنواره کن. حالا که راه افتادهام، دیگر نمیتوانم متوقف شوم! حتی اگر شرایطی مثل امسال باشد که فیلمسازهای موردعلاقهام در جشنواره حاضر نباشند و هواشناسی نشان دهد که با شروع جشنواره اکثر روزها ابری و بارانی خواهد بود و […]
فیلمسازی یکجور جستوجوست
تماشای فیلم بسیار رادیکال دلبستگی (Belonging) در جشنواره جهانی فجر برای من شگفتانگیز بود. فیلمی بسیار مینیمال، ادبیاتمحور و خاص که بهآسانی میشود پیوندش را با دنیای شهرام مکری و بی گان (فیلمساز چینی) پیدا کرد، بیآن که تقلیدی از آن دو باشد. اصولا این جشنواره فرصتیست استثنایی برای دیدن اینطور فیلمها که معمولا جای دیگر نمیشود […]
گرگها و کلاهها
روز آخر است. همیشه بعد از اختتامیه حس میکنی جشنواره سوت و کور شده. فجر داخلی هم وقتی نامزدهایش را میانۀ جشنواره اعلام میکردند به طرز دلگیری خلوت میشد و دیگر پرنده پر نمیزد در کاخ. امسال اما چارسو خیلی هم خلوت نشده. مهمانهای خارجی بیشترشان رفتهاند و رفتنشان به چشم میآید و همان […]
تکدرخت و طناب
چشماندازِ یک تکدرخت؛ پای آن پیکری، به نظر بیجان رهاشده و بر شاخههایش طنابی آویخته که با آهنگِ باد میرقصد. بینِ تابلوهایی که درختِ گلابیِ وحشی با آنها به یاد میآید، این یکی را میتوان مشخصاً برگرفته از کیارستمی دانست و به یاد آورد جیلان از همان گامهای نخست، وقتی در فضای روستاییِ ابرهای ماهِ […]
دربارهی «رضا» (علیرضا معتمدی)
۱ بازوی چرخان پرگار. پرگار برکنارشونده. محیط دایره. مکان هندسی بینهایت نقطه همجوار. زمين بازی آفریدهها. روايت. كسي در مركز قاب خوابيده است، در نمايی عمودی كه قوسی از نور بخش كمي از آن را روشن كرده و بقيه تاريك است. در همين نما كمكم نور دميده میشود و صبح میشود. رضا رو به دوربین […]
پادکست دربارهی «بازی تاج و تخت» – بخش دوم
این بخش دوم جلسهی تحلیل سریال بازی تاج و تخت است که در روز ۲۳ فروردین در دفتر فرشفیلم برگزار شد، با حضور نغمه ثمینی و مجید اسلامی که در بخش اول بعد از مقدمه دربارهی وجوه اسطورهای سریال و الگوهای روایی تکرارشونده و برخی شخصیتها صحبت شد. بخش دوم این بحث به رابطهی نسلها […]
پادکست دربارهی «بازی تاج و تخت» – بخش اول
در آستانهی پخش جهانی فصل آخر بازی تاج و تخت روز ۲۳ فروردین در دفتر فرشفیلم جلسهای برگزار شد با حضور نغمه ثمینی و مجید اسلامی دربارهی ویژگیهای ساختاری و تماتیک این سریال. در بخش اول این جلسه بعد از مقدمه، نغمه ثمینی به نشانههای وجوه اسطورهای سریال و ریشههای این اسطورهها پرداخت و مجید […]
«روما»ی کوارون و تصویرهای شگفتانگیزش
مقدمه روما فضا را دوقطبی کرده. چند سال پیش (بهنظرم سر فیلم ماهی و گربه) نوشته بودم فیلمهایی که در موردشان توافق عمومی وجود دارد توهماند، و فیلمهایی که فضا را دوقطبی میکنند واقعیتاند. این که فیلمی را همه دوست داشته باشند معنیاش این نیست که مترهای یکسانی وجود دارد. همه دوست دارند، ولی هر […]
پادکست دربارهی «سالگشتگی»
این گفتوگو در سال ۹۲ انجام شده و متن آن همان سال در ماهنامه تجربه چاپ شده. فکر کردم به مناسبت اجرای دوبارهی «سالگشتگی» فایل صوتی آن را در اینجا عرضه کنم. بهخصوص که گفتوگوی مفصلیست و در آن به مسائل دیگری از جمله نمایش «دیوار چهارم» و «ایوانف» هم پرداخته میشود. گفتوگو با […]
پادکست دوم دربارهی جشنواره فیلم فجر
این دومین پادکست سایت چهار است که در آن به کیفیت فیلمهای جشنواره و کیفیت داوری و مکانیزم تولید فیلم در سینمای ایران میپردازیم، و این که چگونه میتوان فیلمهای سینمای ایران را دستهبندی کرد. Views: 1116
بخشش لازم نیست اعدامش کنید
ذرهبینِ بدگمانی را به دست گرفتن و تفتیشِ نقطه به نقطهی صحنهی جرم/پردهی سینما، از کجا، و از کدامین اثرِ فرهادی، اوّلبار، در ذهنمان رخنه کرد؟ یادتان میآید؟ اگر خوب به یاد دارید، میشود به پاسخ یک سؤال دیگر هم کمی فکر کنید: آنزمان -که یادتان آمد- که فهمیدید قضیه از این قرار است و […]
پادکست اول دربارهی جشنواره فیلم فجر ۹۷
این نخستین پادکست سایت چهار است دربارهی کیفیت فیلمهای جشنواره فجر، که به نحوهی عمل هیات انتخاب جشنواره، مشکلات تولید سینمای ایران و به فیلمهای غلامرضا تختی، مسخرهباز و سرخپوست (با اشاره به چند فیلم دیگر) پرداختهایم. پادکست دوم ادامهی این بحث خواهد بود با اشاره به جوایز جشنواره و کیفیت داوری. Views: 1554
گزارش جشنواره فیلم فجر
روز دوم 15:03: هنوز کارتام به دستام نرسیده. بیرون منتظر ایستادهام و آن دورها توی پارک، مرد شکمگندهای را تماشا میکنم که با جدیت سرازیری طولانیای را عقبعقب میدود و ناگهان حس میکنم پیر شدهام. یک روز دیر رسیدهام جشنواره. دیگر قطع امید کرده بودم و وقتی هم خبردار شدم من آن دومین نفرِ خوششانس […]
یادداشتهای جشنواره فجر-۵
ماجرای نیمروز۲ (محمدحسین مهدویان) ۱/۲* ماجرای نیمروز۲ را هر جور نگاه میکنم معیوب به نظر میرسد: فیلم قبلی (ماجرای نیمروز۱) یک تریلر ماجرایی بود و این یکی بین تریلر بودن و جنگی بودن در نوسان است. دو فیلم متفاوت که با هم مخلوط نشدهاند، انگار بهتناوب فرصت حضور پیدا میکنند؛ غیبتِ شخصیت جذاب و معتدلی […]
یادداشتهای جشنواره فجر – ۴
متری شش و نیم (سعید روستایی) * «سقوط آزاد» شاید تعبیریست که برای توصیف فیلم دوم سعید روستایی مناسب باشد. باورکردنی نیست که نویسندهی موفق ابد و یک روز چهطور هم در انتخاب سوژه، هم در انتخاب مسیر قصه و شخصیتپردازی اینقدر اشتباه داشته باشد. قصهی «دزد و پلیس» (ژان والژان/ژاور) فیلم حتی در نیمهی […]
یادداشتهای جشنواره فجر – ۳
قصر شیرین (رضا میرکریمی) *** در فیلم تازهی رضا میرکریمی به نظر میرسد «تعادل» واژهای کلیدی باشد: تعادل در لحن، در اندازهی دراماتیک شدنِ وقایع، در نحوهی انتقال اطلاعات، در حجم دیالوگها، و البته در بازیها. قصر شیرین شاید همان نمونهایست که در سینمای ایران کم پیدا میشود؛ فیلمی که از دید انواع و اقسام […]
یادداشتهای جشنواره فجر – ۲
بنفشه آفریقایی (مونا زندی حقیقی) ۱/۲** خلاصه داستان فیلم در نگاه اول تجسم فیلمی ملالآور و آشناست: زن جاافتادهای (معتمدآریا) میخواهد بهرغم عدم رضایت شوهرش (آقاخانی) داوطلبانه از شوهر سابقاش (رضا بابک) که در آسایشگاه سالمندان است نگهداری کند. ولی این فیلم دوم مونا زندی، با خلوتی دلپذیرش، جغرافیای بسیار باهویتاش، تصویرهای جذابش، و از […]
یادداشتهای جشنواره فجر – ۱
کارتها جشنواره فجر همیشه آدم را غافلگیر میکند، اغلب با شوکهای منفی. فکر میکنم بعد سی سال شرکت در جشنواره آن را خوب میشناسم. ولی اشتباه میکنم. پس از ماجراهایی که برای ماهنامه ۲۴ پیش آمد، اولین سالیست که از طرف سایت «چهار» تقاضای کارت کردهایم و هیچ تصوری ندارم که چه تعداد کارت بهمان […]
جدول ارزشگذاری فیلمهای خارجی سال
چند توضیح: این جدول بهمرور کامل خواهد شد و ممکن است رتبهی فیلمها در جدول جابهجا شود. بعضی فیلمها مربوطند به سال ۲۰۱۷ ولی امسال دیده شدهاند (بهویژه در جشنواره جهانی فجر). برای فیلمهایی که کمتر از سه نفر آنها را دیدهاند رتبه در نظر گرفته نشده. تغییرات جدول با تغییر رنگ مشخص میشود. […]
وقتی پیرتر بودم
کوارونوما. بحثی دیرینه بین نظریهپردازان سینما هست دربارهی تجربهی مسافر قطار و چگونگی تاثیر این سفر بر شیوهی ادراک این مسافر، که پیشتر ادراک بصری کُندتری از جهان داشت و حالا قطار، در نقطهی عطفی، با سرعتی سه برابرِ کالسکه زمان و مکان را میربود و به تبعْ اثری عمیق بر ادراک بصریاش میگذاشت. […]
دفترچهی سرخ
بعد از خودکشی شوهرش برای اولین بار بیرون آمده بود. خیره به کفش چرمی بنددار، به میلهی درون آن که خوش فرماش میکرد، به پارچهی ساتن سبزِ سیر کشیده شدهی کفِ ویترین، جلوی مغازهی کفش فروشی ایستاده بود. شبیه کفشهایی بود که شهاب برای خودش از سفر میآورد. همه شبیه هم، با اندک تفاوتی […]
جدول ارزشگذاری فیلمهای ایرانی سال ۹۷
چند توضیح: ۱. این جدول بهمرور کامل خواهد شد. ممکن است فیلمهای تازه اکران شده به آن اضافه شوند، یا بعضی خانههای خالی توسط منتقدان پر شوند و جدول دچار تغییراتی شود. ۲. فقط فیلمهایی در معدلگیری قرار گرفتهاند که توسط دستکم سه نفر ارزیابی شدهاند. طبعا با پر شدن احتمالی خانههای خالی ممکن است […]
کوارون برای لوبسکی از فیلمبرداری «روما» میگوید
روما، فیلم زندگینامهای سیاه و سفید و تکاندهندهی آلفونسو کوارون از مکزیکوسیتی ۱۹۷۱، که گروههای متعدد منتقدان آن را به عنوان یکی از بهترینهای سال انتخاب کردهاند، بالاخره چهاردهم دسامبر به نتفلیکس آمد. یکشنبهی گذشته روی سن شلوغ استودیوی رالی در هالیوود، نویسنده-کارگردان- فیلمبردار سوالپیچِ رفیق قدیمی مدرسهی سینماییاش امانوئل «چیوو» لوبسکی شد، که در […]
گفتوگو با نوری بیلگه جیلان
اِمراه کولوکیسا (دبیر بخش فرهنگی): شخصیت سینان با بازی دوغو دمیرکُل تقریبا در هر صحنهای حاضر است و بیشتر بار فیلم را به دوش میکشد. میتوان گفت تا به حال کاراکتری تا به این حد پررنگ نداشتید… در عین حال او یکی از پیچیدهترین شخصیتهای کارنامهتان نیز هست. آیا هنگام خلق این شخصیت، به آدم بهخصوصی […]
اینجا و آنجا
Home: بهشت، زمين، خانه مادری، ايران، اصفهان صحنه تمام شده است و در انتهای صحنه زن كهنسال (مادر دكتر) روی يك راحتی نشسته، رو به دوربين و در سكوت به جايی روبهرويش خيره مانده. سكوت ادامه دارد و تصوير هم. و او با انگشتهايی كه احتمالا گذر زمان كج و معوجشان كرده روی دستهی چوبی […]
گفتوگوی مجید اسلامی با هومن سیدی
مغزهای کوچک زنگزده تازهترین فیلم هومن سیدی از مطرح ترین فیلمهای جشنواره فجر ۹۶ بود که در نمایش عمومی نیز با اقبال فراوان تماشاگران روبهرو شده است. پادکست تازهی سایت چهار به گفتوگو با هومن سیدی دربارهی این فیلم اختصاص دارد Views: 1499
پادکست دربارهی ماهنامه ۲۴
مدیریت موسسه همشهری اخیرا به شکلی غافلگیرکننده تصمیم گرفت اختیار هشت مجلهی این موسسه (از جمله ماهنامه سینمایی ۲۴ و همشهری داستان) را به بهانهی ضرردهی به بخش خصوصی (یک فرد حقیقی) واگذار کند. به این بهانه گفتوگویی انجام دادهایم با حبیبه جعفریان (دبیر تحریریه ۲۴ و نویسندهی همشهری داستان) و یحیی نطنزی (معاون سردبیر […]
درباره «وسترن» (والسکا گریسباخ)
یک: قصر تصور کنید پنهان شدهاید لای بوتهها و مکالمۀ آدمهایی را فالگوش ایستادهاید که زبان همدیگر را نمیفهمند. یکیشان آلمانیست و بقیه بلغارستانی. شما هم آلمانی میدانید و هم بلغاری. دستتان میآید که مرد آلمانی پیِ سیگار است، که زن مغازهدار بلغار از سیگار فروختن به او امتناع کرده و حالا دارد روستاییها را […]
گفتوگویی کوتاه با هاروکی موراکامی
ایدهی رمان «Killing Commendatore» را از کجا پیدا کردید؟ نمیدانم. از جایی در اعماق ذهنم. یکدفعه دلم خواست این دو پاراگراف اول را بنویسم. نمیدانستم بعدش چه میشود. گذاشتمش در کشوی میزم، و بعد فقط باید صبر میکردم. بقیهی کتاب چی؟ بعد یک روز ایدهای را که باید مینوشتم پیدا کردم و شروع کردم […]
