زنی که زیادی صادق بود

بازدیدها: 706 آناتومی یک سقوط فیلم فوقالعاده و تازهی ژوستین ترییه، کارگردان فرانسوی، با یک مصاحبه آغاز میشود. زنی در ویلایی واقع در دامنههای آلپ در فرانسه از راه میرسد برای مصاحبه با ساندرا وویتر (ساندرا هولر)، رماننویسی که با شوهرش، ساموئل (ساموئل تس) و پسر نوجوانشان، دانیل (میلو ماشادو گرانر) زندگی میکند. زمستان است، […]
آنها شلیک میکنند!

بازدیدها: 408تماشای پنجاه قسمت سریال کلمبو برای من عملا چند ماه طول کشید. شاید دیدن پنجاه قسمت یک سریال دنبالهدار چندان وقتگیر نباشد (میشود طی یکی دو هفته این تعداد قسمت را دید)، اما دیدنِ قسمتهای هفتاد تا صد دقیقهای کلمبو با داستانهای مجزا و متکی به جزئیات مثل دیدن پنجاه فیلم سینماییست، البته فیلمهایی […]
گیسوی تو به رقص نزدیکتر است

بازدیدها: 1285«گیسوی تو به رقص نزدیکتر است». این جملهی مبهم را مردی به زنی میگوید، در فیلمی آلمانی و حتما ساخته شده پیش از دههی ۱۹۳۰. اما من نه اینجا نه در هیچ پانویسی نمیتوانم اسم فیلم را ببرم، چون یادم نیست. فقط میدانم که سالها پیش این جمله را در میاننویس فیلمی صامت خواندهام، […]
مثل لکهای جوهر روی سطحی تمیز

بازدیدها: 534 بازبینی سریالهای دوران کودکی (بر خلاف بازبینی فیلمهای کلاسیک) معمولا نتیجهی لذتبخشی ندارد. کمتر سریال دهههای شصت و هفتاد میلادی هست که جذابیت خودش را حفظ کرده باشد؛ این رنگباختنِ جذابیت میتواند دلیل تکنولوژیک داشته باشد (مثل پیشتازان فضا و سرزمین عجایب)، یا سادگی بیش از حد داستان و تاکیدهای اخلاقی (خانهی کوچک […]
اشباح زنده و سیبهای خیالی

بازدیدها: 1268 شاید روزی از پاییز سال ۱۳۷۹ بود یا سالی پیش یا سالی پس از آن. من در دفتر همایون پایور نشسته بودم و قرار بود همان روزها همراه او به عنوان فیلمبردار و یک گروه کوچک به رشت برویم و فیلم مستندی را که میخواستم از بازار رشت بسازم شروع کنیم. در زدند […]
شراب تابستان

بازدیدها: 804 فیلم تازهی میا هنسنلوو شاید برای طرفداران متعصب اینگمار برگمان، کارگردان اسطورهای سوئدی، تا حدی ناامیدکننده باشد. آنها احتمالا انتظار داشتند در فیلمی که چنین عنوانی را یدک میکشد شاهد فضاهای برگمانی، تجربهی برگمانی یا دستکم رویکرد برگمانی با مصالح داستانی باشند. جزیره برگمان اما فیلمی تابستانیست با رنگهای شاد، روابط محترمانه و […]
ردپاهای کوچک موجودات بزرگ

بازدیدها: 401 آنطور که نقل است گویا اولبار علمیتخیلینویسِ آمریکایی رابرت آنسون هاینلاین بوده که در مقالهای که سال ۱۹۴۷ در The Saturday Evening Post به نگارش درآورده، از عبارت Speculative fiction استفاده کرده است؛ به انگیزهی جمعبندی بیچونوچراترِ گونهای خاص از گونههای قصهگویی، که بسیار پُرریشه است و پر دسته و پرمسئله؛ و تعریفی […]
بچههای گریانی که نیستند

بازدیدها: 1274 آقا و خانم مامییا، پدر و مادر نوریکو، دونفری به گردش رفتهاند و حالا کنار یک باغچه بیرون ساختمانی نشستهاند. از پیش میدانیم که پسرشان در جنگ گم شده است، و حالا مثل همیشهی ازو مسئلهی خانواده ازدواج نوریکو است. آقای مامییا: امروز واقعا به من خوش گذشت. خانم مامییا (با دست راستش […]
وقت مردن نیست …

بازدیدها: 1437 تو دوست داشتی متنهایت را اینجوری بنویسی، با خطاب به همین «تو» که گاهی واقعا کسی دیگر است، مثل شاهی که یک کتاب دربارهاش نوشتی و از اسم کتاب تا تمام صفحاتش با همین «تو» از زندگیاش گفتی. خطاب به دیگری، حتی آن دیگری که دیگر نیست که ببیند مخاطب توست… … و […]
اشباح مالمکروگ: اکسپرسیون سینما کجا نهفته است؟

بازدیدها: 1157 سینما از چه راهی احساسات به ما منتقل میکند؟ ارتباط عناصر صحنه و انتخابهای زیباییشناسیاش چهگونه حس ما را برمیانگیزند؟ اگر با دیدی برسونی، نگاهمان را فقط به ابزارهای بیانی خود سینما محدود کنیم، کدام فیلمها حسی برای بروز دادن دارند؟ کدامها پیش چشممان زندهاند و کدامها مُرده؟ پاسخ به این سوال گرچه […]
کتاب سوختهی پریان غمگین

بازدیدها: 1788 استاد ما هوشنگ طاهری، یادش زنده، سر کلاس تحلیل فیلم چند بار حرفهایی زد که همیشه با من ماند. بعضی حرفها خصلت ماندگاری دارند، جدا از درست یا نادرست […]
ازو، در غیاب ازو

بازدیدها: 2589 دربارهی فیلمها و فیلمسازانی که یاسوجیرو ازو را درونی کردند و او را رنگ خود زدند. اینجا منظور نه نمونههای مشابه به لحاظ خط داستانی (حال همه خوب است تورناتوره [۱۹۹۰])، روایی (برخی زنهای کلی رایکارد [۲۰۱۶])، نوع برخورد با مصالح (مینیمالیسم سینمای کلر دنی) و سطوح معنایی، که تمرکز بر سبک تصویری ازوست. […]
کلمبو، پيتر فالک، و بچهای که ديگر نيست

بازدیدها: 2209 در تکهای از ناگهان درخت، پسربچهی دههی ۱۳۵۰ جلوی تلویزیون روی زمین دراز کشیده و خوابش برده. آب از دهان نیمهبازش روی بالش زیر سرش چکیده و تلویزیون هم دارد سریال کلمبو نشان میدهد، آن قسمتی که جان کاساوتیس هم – طبعا ناشناخته برای آن بچه اما شناخته برای سازندهی آن فیلم – […]
ما لعبتکانیم و فلک لعبتباز

بازدیدها: 3264 هوشنگ گلشیری داستانی کوتاهی دارد به نام خانه روشنان که اوایل دههی هفتاد نوشته است. هفتهی گذشته که برای اولین بار داستان را میخواندم بهنظرم رسید هر خط متن نیاز به مکث، بازخوانی جملات قبلی و چیزی شبیه کشف رمز دارد: «این جملهای را که خواندم چه ارتباطی با جمله و پاراگراف قبل […]
شگرد و شهود

بازدیدها: 2201 Gallery Of Cartoons By Rodrigo De Matos – Portugal معمولا خیلی کم پیش میآید که به نوشتههای گذشتهام رجوع کنم. این مورد هم تصادفی پیش آمد و دیدم بعد از گذشت پانزده سال هیچ نیازی به تغییر ندارد. این نوشته در سال ۱۳۸۴ در بخش «یادداشت سردبیر» ماهنامه هفت منتشر شده و بهنظرم […]
پادکست دربارهی «خانم میزل شگفتانگیز»

بازدیدها: 1472این تجربهی دوم ضبط پادکست از راه دور است. سریال خانم میزل شگفتانگیز (یا اگر بخواهیم به بازی کلامی عنوان سریال وفادار باشیم میسیز میزل معرکه) به لحاظ کیفی جزو بهترینهای این سالهاست، چه به لحاظ متن و چه طراحی صحنه و بازیگری و کارگردانی. در صورتی که ساند کلاد باز نشد، میتوانید از اینجا گوش کنید […]
لورل و هاردی بودن/ لورل و هاردی شدن

بازدیدها: 1326 تقدیم به شهرام جعفرینژاد در بیشتر آثارِ بیوگرافیک، مشخصاً آنها که به شمایلی معاصر میپردازند، درست یا غلط، میان بدل و اصل مقایسهای به میان میآید که بهندرت به نفع فیلمها تمام میشود. معمولاً هر چه شخصیت از حیثِ زمانی به ما نزدیکتر و نسبتاش با دوربین پررنگتر باشد، پرداختن و قبولاندناش دشوارتر […]
یادداشت سردبیر

بازدیدها: 1579 فرزندان انسان – آلفونسو کوارون از همان ابتدای شکلگیری سایت چهار قصدم این بود که به طور منظم «یادداشت سردبیر» بنویسم، ولی نشد. شاید چون سایت مثل ماهنامه نیست که ضربالاجل زمانی خاص داشته باشد، که روز آخر وقتی همهی کارها تمام شد، بنشینی و یادداشت سردبیر بنویسی (آنطور که مثلا در «هفت» […]
دربارهی «بدنم را گم کردم» (ژرمی کلاپین)
بازدیدها: 1191 مقدمه فیلم بدنم را گم کردم، اولین فیلم بلند ژرمی کلاپین، فیلمساز چهلوشش سالهی فرانسوی، انیمیشن مسحورکنندهای بود که در بحبوحهی آشفتگیها و ناباوریهای دی ماه سال جاری به داد من رسید و موفق شد مرا هشتادویک دقیقه از جهانی پر از خشم و ابهام جدا کند و با خود به دنیایی پر […]
بهترین فیلمهای دهه ۲۰۱۰

بازدیدها: 5206 سنت نظرسنجی بهترینهای دهه را بسیاری مجلات و سایتهای معتبر سینمایی جدی میگیرند. تصمیم گرفتیم در سایت چهار نظر منتخبی از منتقدان و سینماگران ایرانی را که در سالهای اخیر به مناسبتی با این سایت همکاری داشتهاند در کنار هم قرار دهیم و برخی یادداشتهایی هم ضمیمه کردهاند. بیشتر سینماگران ترجیح دادند فقط […]
ماجراهای نشاطآور
بازدیدها: 2239برای تماشای فیلم جدید آرنو دپلشن روبه، یک نور [یا «اوه، مرسی»] کمی زودتر وارد سالن دوبوسی شدهام. جشنواره به روزهای پایانی نزدیک شده و از نقطه اوج عبور کرده است. عطش فیلم دیدن کمتر شده و دیگر از ازدحام معمول خبری نیست. دیروز روزی روزگاری … در هالیوود، فیلم جدید کوئنتین تارانتینو را […]
پادکست دوم دربارهی جشنواره کن ۲۰۱۹
بازدیدها: 1542 این پادکست دوممان از جشنواره کن ۲۰۱۹ است که در آن به فرمولهای حضور در جشنواره، دلایل غیبت سینمای ایران و ارزیابی جوایز جشنواره پرداختهایم. میتوانید پادکست را از اینجا هم گوش کنید. ـ در ضمن نام فیلم دیائو یینان، دریاچهی غاز وحشیست، نه «دریاچهی قوی وحشی» که در پادکستها آمده.
جدول ارزشگذاری نهایی
بازدیدها: 2572
تارانتینو، کشیش و دیگران
بازدیدها: 1927 روزی روزگاری… در هالیوود (کوئنتین تارانتینو) تارانتینو هیچوقت فیلمساز محبوبم نبوده. هیچوقت دلم برای تماشای فیلمی از او تنگ نشده، چه پالپ فیکشن، چه بیل را بکشها، و چه فیلمی که بیشتر از بقیه دوست داشتم (جکی براون). فیلم تازهاش هم از این قاعده مستثنی نیست. تک سکانسهای برجسته دارد، لحن شوخیهایش بعضی […]
لهجههای غربی، جوانهای شرقی
بازدیدها: 1600در اتاق مطبوعات نشستهام و دستم به نوشتن دربارهی این فیلمهای متوسط و بد جشنواره نمیرود. یک ژورنالیست اهل چین اجازه میگیرد کنارم بنشیند. مودب است و انگلیسی را بهطرز شیرینی آمیخته به زبان مادریاش صحبت میکند. لپتاپش را بیرون میآورد، لبخند میزند: «چیزی مینوشید برایتان بگیرم؟». به فنجان قهوهام اشاره میکنم و میگویم […]
جدول ارزشگذاری فیلمهای جشنواره کن ۲۰۱۹ تا روز هفتم
بازدیدها: 1794
چه کسی بستهها را تحویل میگیرد؟
بازدیدها: 1268 آمدیم، نبودید (کن لوچ) فیلم کن لوچ با موقعیت اولیهای کاملا شبیه دزد دوچرخه (دسیکا) شروع میشود: ریکی (مردی میانسال با دو فرزند نوجوان و همسری که به عنوان پرستار سالمندان کار میکند) در یک شرکت پست بخش خصوصی شغلی پیدا میکند که باید برای آن ون داشته باشد و برای خرید قسطی […]
زامبیهای جارموش و نصّابهای تاتی
بازدیدها: 1269 در صف نمایش فیلم افتتاحیه جشنواره مردهها نمیمیرند (جیم جارموش) ایستادهام، یک فضای باز خاطرهانگیز برای چند نسل. برای ورود به سالن دوبوسی باید از پلههای کاخ بالا بروی. این بخشی از یک سنت فرانسویست که این سالها حفظ شده است. روز اول است و ازدحام مطبوعاتیها منجر به صفی طولانی شده. اغلب […]
دیگر نمیمیری!
بازدیدها: 1493 فیلم تازهی جیم جارموش حتی از تصوری که تماشای تیزرش بهوجود میآورد هم بدتر است. (وقتی تیزرش را دیدم وحشت کردم. فکر کردم اگر این تیزر مربوط به فیلمی از برادران کوئن بود خیالم راحت بود، ولی به این جارموشِ تازه اعتماد نداشتم. حق داشتم.) یکسوم اول فیلم به گونهای پترسونوار به ترسیم […]
پیش از شروع
بازدیدها: 1009 یک ضربالمثل فرانسوی میگوید: «من مثل شترم. راه بیفتم دیگر نمیایستم!» حالا حکایت من است با جشنواره کن. حالا که راه افتادهام، دیگر نمیتوانم متوقف شوم! حتی اگر شرایطی مثل امسال باشد که فیلمسازهای موردعلاقهام در جشنواره حاضر نباشند و هواشناسی نشان دهد که با شروع جشنواره اکثر روزها ابری و بارانی خواهد […]
فیلمسازی یکجور جستوجوست
بازدیدها: 894 تماشای فیلم بسیار رادیکال دلبستگی (Belonging) در جشنواره جهانی فجر برای من شگفتانگیز بود. فیلمی بسیار مینیمال، ادبیاتمحور و خاص که بهآسانی میشود پیوندش را با دنیای شهرام مکری و بی گان (فیلمساز چینی) پیدا کرد، بیآن که تقلیدی از آن دو باشد. اصولا این جشنواره فرصتیست استثنایی برای دیدن اینطور فیلمها که معمولا جای […]
گرگها و کلاهها
بازدیدها: 779 روز آخر است. همیشه بعد از اختتامیه حس میکنی جشنواره سوت و کور شده. فجر داخلی هم وقتی نامزدهایش را میانۀ جشنواره اعلام میکردند به طرز دلگیری خلوت میشد و دیگر پرنده پر نمیزد در کاخ. امسال اما چارسو خیلی هم خلوت نشده. مهمانهای خارجی بیشترشان رفتهاند و رفتنشان به چشم میآید و […]
تکدرخت و طناب
بازدیدها: 1178 چشماندازِ یک تکدرخت؛ پای آن پیکری، به نظر بیجان رهاشده و بر شاخههایش طنابی آویخته که با آهنگِ باد میرقصد. بینِ تابلوهایی که درختِ گلابیِ وحشی با آنها به یاد میآید، این یکی را میتوان مشخصاً برگرفته از کیارستمی دانست و به یاد آورد جیلان از همان گامهای نخست، وقتی در فضای روستاییِ […]
«روما»ی کوارون و تصویرهای شگفتانگیزش
بازدیدها: 1600 مقدمه روما فضا را دوقطبی کرده. چند سال پیش (بهنظرم سر فیلم ماهی و گربه) نوشته بودم فیلمهایی که در موردشان توافق عمومی وجود دارد توهماند، و فیلمهایی که فضا را دوقطبی میکنند واقعیتاند. این که فیلمی را همه دوست داشته باشند معنیاش این نیست که مترهای یکسانی وجود دارد. همه دوست دارند، […]
بخشش لازم نیست اعدامش کنید
بازدیدها: 980 ذرهبینِ بدگمانی را به دست گرفتن و تفتیشِ نقطه به نقطهی صحنهی جرم/پردهی سینما، از کجا، و از کدامین اثرِ فرهادی، اوّلبار، در ذهنمان رخنه کرد؟ یادتان میآید؟ اگر خوب به یاد دارید، میشود به پاسخ یک سؤال دیگر هم کمی فکر کنید: آنزمان -که یادتان آمد- که فهمیدید قضیه از این قرار […]
جدول ارزشگذاری فیلمهای خارجی سال
بازدیدها: 3568 چند توضیح: این جدول بهمرور کامل خواهد شد و ممکن است رتبهی فیلمها در جدول جابهجا شود. بعضی فیلمها مربوطند به سال ۲۰۱۷ ولی امسال دیده شدهاند (بهویژه در جشنواره جهانی فجر). برای فیلمهایی که کمتر از سه نفر آنها را دیدهاند رتبه در نظر گرفته نشده. تغییرات جدول با تغییر رنگ […]
وقتی پیرتر بودم
بازدیدها: 1484 کوارونوما. بحثی دیرینه بین نظریهپردازان سینما هست دربارهی تجربهی مسافر قطار و چگونگی تاثیر این سفر بر شیوهی ادراک این مسافر، که پیشتر ادراک بصری کُندتری از جهان داشت و حالا قطار، در نقطهی عطفی، با سرعتی سه برابرِ کالسکه زمان و مکان را میربود و به تبعْ اثری عمیق بر ادراک بصریاش […]
کوارون برای لوبسکی از فیلمبرداری «روما» میگوید
بازدیدها: 1058روما، فیلم زندگینامهای سیاه و سفید و تکاندهندهی آلفونسو کوارون از مکزیکوسیتی ۱۹۷۱، که گروههای متعدد منتقدان آن را به عنوان یکی از بهترینهای سال انتخاب کردهاند، بالاخره چهاردهم دسامبر به نتفلیکس آمد. یکشنبهی گذشته روی سن شلوغ استودیوی رالی در هالیوود، نویسنده-کارگردان- فیلمبردار سوالپیچِ رفیق قدیمی مدرسهی سینماییاش امانوئل «چیوو» لوبسکی شد، که […]
گفتوگو با نوری بیلگه جیلان
بازدیدها: 1191 اِمراه کولوکیسا (دبیر بخش فرهنگی): شخصیت سینان با بازی دوغو دمیرکُل تقریبا در هر صحنهای حاضر است و بیشتر بار فیلم را به دوش میکشد. میتوان گفت تا به حال کاراکتری تا به این حد پررنگ نداشتید… در عین حال او یکی از پیچیدهترین شخصیتهای کارنامهتان نیز هست. آیا هنگام خلق این شخصیت، […]
درباره «وسترن» (والسکا گریسباخ)
بازدیدها: 565 یک: قصر تصور کنید پنهان شدهاید لای بوتهها و مکالمۀ آدمهایی را فالگوش ایستادهاید که زبان همدیگر را نمیفهمند. یکیشان آلمانیست و بقیه بلغارستانی. شما هم آلمانی میدانید و هم بلغاری. دستتان میآید که مرد آلمانی پیِ سیگار است، که زن مغازهدار بلغار از سیگار فروختن به او امتناع کرده و حالا دارد […]
پوست کندنِ پرتقال خیالی
بازدیدها: 2020 نمیدانم اگر داستان را زودتر خوانده بودم دربارهی فیلم چه قضاوتی داشتم، چون تفاوتهای فیلم سوزاندن با داستان انبارسوزی موراکامی تکاندهنده است. داستان پر از جاهای خالیست که فیلمنامه آنها را پُر کرده و باعث شده همهچیز تفاوت عجیبی پیدا کند. در داستان راوی مردی سیویک ساله و متاهل است و با دختر […]
حرفهایی دربارهی «خواب زمستانی» نوری بیلگه جیلان
بازدیدها: 1245 روز دوشنبه ۱۹ شهریور ۹۷ جلسهی نمایش فیلم و تحلیل فیلم «خواب زمستانی» نوری بیلگه جیلان به همت کیوان کثیریان در خانه هنرمندان برگزار شد. این فایل صوتی حرفهای من بود در آن جلسه. اداره جلسه بر عهده کیوان کثیریان است و حضار سوالهایی را مطرح کردند که به آنها پاسخ داده […]
گفتوگو با ایلدیکو انیدی
بازدیدها: 637 ایلدیکو انیدی نویسنده و کارگردان پیشروی مجارستانیست. او بین ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۹ هفت فیلم بلند ساخته، از جمله قرن بیستم من که جایزه دوربین طلایی جشنواره کن را گرفت و سیمون جادوگر. هجده سال طول کشید تا دوباره بتواند فیلم بلند بسازد. طی این دوران دشوار، اچبیاو با او قرارداد بست تا نسخهی […]
ترانهی فیلم «درباره جسم و جان»
بازدیدها: 413 (فایل موسیقی ظاهرا فقط در ویندوز پخش میشود) Laura Marling Lyrics “What He Wrote” Forgive me, Hera, I cannot stay He cut out my tongue There is nothing to say Love me, oh Lord He threw me away He laughed at my sins In his arms I must stay He wrote I’m broke […]
«درباره جسم و جان» ایلدیکو انیدی – ۲
بازدیدها: 2714 برخی فیلمها فقط قصه میگویند. برخی قصه را با تصویر میگویند. و فقط معدودی فیلمها تصویر را در جایگاهی شاید مهمتر از قصه مینشانند. اینها فیلمهاییاند که با تعریف کردن قصهشان نمیشود تجسمشان کرد. فیلمهایی که فقط باید دید. جایگاه والای استادان بزرگ تاریخ سینما برای من بیش از هر چیز به تصاویر […]
به بهانهی «درباره جسم و جان» ایلدیکو انیِدی
بازدیدها: 798 زلزله آمده. ایستادهام دم در خانه و همسایهها را نگاه میکنم که سگ و گربه به بغل، صندوق ماشین را پر میکنند از پتو و رخت و لباس و راه میافتند، نمیدانم به کجا. برای این که حواسم را پرت کنم میچرخم در اینترنت و نگاه میکنم اگر یک زلزلۀ اساسی بیاید، چه […]
به بهانهی «خریدار شخصی» الیویه آسایاس
بازدیدها: 1145 1. آسایاس؛ از بابی مکگی تا پاخِلبل. در فضای سرد ساختمانی متروک در خارج شهر، گروهی از جوانهای عاشق موسیقی راک دههی هفتاد، جابهجا بشکههایی بزرگ افروختهاند و با آتش و مواد و موسیقی خود را گرم میکنند. دختر عصیانگر فراریِ فیلم را میبینیم با پسزمینهی آتشی که در یکی از بشکهها شعله […]
پادکست جشنواره کن – ۳
بازدیدها: 1117
جدول ارزشگذاری نهایی جشنواره کن
بازدیدها: 1647این جدول ارزشگذاری نهاییست که برخی فیلمها در آن کمی تغییر کرده و فیلمهای روز هشتم به بعد اضافه شده. بهترتیب فیلمهای بخش مسابقه، خارج از مسابقه، نوعی نگاه و کن کلاسیک.
پادکست جشنواره کن – ۲
بازدیدها: 903